Przykłady dehumanizacji i zlagrowania
System obozowy systematycznie odbierał ludziom godność: golenie włosów, chodzenie nago podczas odwszawiania, numerowanie zamiast imion. Segregacja na lewą i prawą stronę oznaczała podział na śmierć w komorze gazowej lub ciężką pracę w lagrze.
Najbardziej przerażające są sceny traktowania ludzi jak przedmiotów - niemowlęta porównywane do trupów kurczaków, transport w wagonach bydlęcych, wrzucanie kalek do stosów trupów. Przemoc była codziennością, a życie ludzkie nie miało żadnej wartości.
Człowiek zlagrowany to więzień, który stracił ludzkie odruchy i wrażliwość. Tadek mechanicznie wykonuje swoją pracę, oszukuje ludzi idących na śmierć "z litości", beznamiętnie zabiera im rzeczy i myśli materialistycznie o korzyściach z kolejnych transportów.
Pamiętaj: Borowski pokazuje, że w skrajnych warunkach nawet ofiary systemu mogą stać się jego współuczestnikami - to nie osąd moralny, ale diagnoza tego, co wojna robi z człowiekiem.