Bohaterowie i problematyka
Główny bohater opowiadania to człowiek zlagrowany - więzień próbujący przetrwać w nieludzkich warunkach. Z jednej strony brzydzi się okrucieństwem esesmanów, z drugiej - by przeżyć, korzysta z jedzenia zabranego ofiarom transportów. Jego towarzysz, Henri z Marsylii, również należy do komanda "Kanada" i uczestniczy w rozładunku transportów.
Borowski mistrzowsko ukazuje kryzys wartości spowodowany warunkami obozowymi. Pokazuje, jak system obozowy zmusza ludzi do niewyobrażalnych kompromisów moralnych. Główny bohater przeżywa wewnętrzny konflikt - chce przetrwać, ale jednocześnie jest świadomy ceny, jaką za to płaci.
Opowiadanie obnaża mechanizm działania "fabryki śmierci" - ukazuje odczłowieczenie ofiar, traktowanie ich jak przedmioty, a także znieczulicę personelu obozowego. Autor nie ocenia jednak wprost, pozwala czytelnikowi samemu wyciągnąć wnioski.
Zwróć uwagę! Tytuł "Proszę państwa do gazu" to ironiczne nawiązanie do formuły, którą esesmani kierowali transporty do komór gazowych, udając, że prowadzą ludzi do łaźni.
W utworze przewijają się kluczowe motywy literackie charakterystyczne dla literatury obozowej: cierpienie, śmierć, zło, relacja kata i ofiary. Szczególnie istotny jest motyw obozu wojennego i jego wpływu na psychikę człowieka, który zmuszony jest funkcjonować w ekstremalnych warunkach moralnych i fizycznych.