Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Zobacz

Średniowiecze: Teocentryzm, Dualizm i Wzorce Osobowe
user profile picture

Maja Rębisz

@maja.rebisz

·

19 Obserwujących

Obserwuj

Średniowiecze: Teocentryzm, Dualizm i Wzorce Osobowe

 

Język polski

 

4/5

Notatka

Teocentryzm i uniwersalizm były kluczowymi cechami kultury średniowiecznej.
• Społeczeństwo było zhierarchizowane w systemie feudalnym.
• Dominowały poglądy o dualizmie świata i człowieka.
• Literatura prezentowała wzorce osobowe, takie jak święty, rycerz i władca.
• Filozofia średniowieczna opierała się głównie na augustynizmie, tomizmie i franciszkanizmie.

28.11.2022

2581

Kluczowe pojęcia średniowiecza

Epoka średniowiecza charakteryzowała się kilkoma istotnymi pojęciami, które kształtowały światopogląd i kulturę tego okresu. Teocentryzm był fundamentalnym założeniem, stawiającym Boga w centrum zainteresowania człowieka średniowiecznego. Wszystkie działania były ukierunkowane na Stwórcę, co odzwierciedlało się w sztuce, literaturze i filozofii.

Popularna maksyma "Memento mori" (Pamiętaj o śmierci) przypominała o tymczasowości życia ziemskiego i przygotowywała ludzi na życie wieczne. Dualizm był kolejnym ważnym poglądem, dzielącym świat na sfery sacrum i profanum, a człowieka na śmiertelne ciało i nieśmiertelną duszę.

Uniwersalizm średniowieczny przejawiał się w ujednoliceniu kultury chrześcijańskiej, obejmującym architekturę, liturgię i edukację. Łacina służyła jako uniwersalny język ludzi wykształconych. System feudalny określał hierarchiczną strukturę społeczeństwa, dzieląc je na stany o różnych przywilejach i obowiązkach.

Definicja: Scholastyka to szkoła myślenia, która dążyła do racjonalnego wyjaśniania prawd wiary uznanych za niepodważalne.

Przykład: Motyw "danse macabre" (taniec śmierci) przedstawiał równość wszystkich stanów wobec śmierci, co można odnaleźć w utworze "Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią".

ecze Europa-V-XV w. Polska X-XVw
LPojęcia
Teocentryzm światopogląd stawiający Baga w centrum zainteresowania. Człowiek
Średniowiecza stawiał

Zarejestruj się

Zarejestruj się, aby uzyskać nieograniczony dostęp do tysięcy notatek. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wzorce osobowe i motywy literackie średniowiecza

Literatura średniowieczna prezentowała charakterystyczne wzorce osobowe, które odzwierciedlały ideały epoki. Święty asceta był wzorem wyrzeczenia się dóbr doczesnych, poświęcenia dla bliźnich i dążenia do zbawienia. Przykładem takiej postaci jest Święty Aleksy z "Legendy o św. Aleksym".

Rycerz uosabiał ideały odwagi, honoru i wierności. Był gotów poświęcić życie za wiarę, władcę i ojczyznę. Literackie przykłady to hrabia Roland z "Pieśni o Rolandzie" czy Tristan z "Dziejów Tristana i Izoldy".

Wzorzec władcy przedstawiał go jako mądrego i sprawiedliwego ojca narodu, pobożnego patriotę strzegącego suwerenności kraju. Takie cechy przypisywano Bolesławowi Chrobremu w "Kronice polskiej" i Karolowi Wielkiemu w "Pieśni o Rolandzie".

Dama serca, pochodząca z wyższych sfer, była idealizowana i platonicznie wielbiona, czego przykładem jest postać Izoldy w "Dziejach Tristana i Izoldy".

Highlight: Wzorce osobowe średniowiecza nie tylko kształtowały literaturę, ale również wpływały na rzeczywiste postawy i zachowania ludzi tej epoki.

Przykład: Literatura parenetyczna średniowiecza, prezentująca wzorce osobowe, miała na celu kształtowanie postaw moralnych i społecznych czytelników.

ecze Europa-V-XV w. Polska X-XVw
LPojęcia
Teocentryzm światopogląd stawiający Baga w centrum zainteresowania. Człowiek
Średniowiecza stawiał

Zarejestruj się

Zarejestruj się, aby uzyskać nieograniczony dostęp do tysięcy notatek. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.