Konflikty moralne w literaturze antycznej
Główny konflikt "Antygony" Sofoklesa rozgrywa się między prawami boskimi a ludzkimi. Tytułowa bohaterka staje przed tragicznym wyborem - albo posłuchać króla Kreona (prawo ludzkie), albo wypełnić religijny obowiązek pochówku brata Polinejkesa (prawo boskie). Wybiera to drugie, świadomie idąc na śmierć.
Podobny dylemat moralny widzimy w micie o Prometeuszu. Tytan powinien być posłuszny bogom (prawo boskie), lecz kierowany współczuciem do ludzkości, wykrada ogień z Olimpu (wybiera dobro ludzi). Za ten czyn Zeus skazuje go na wieczne męki.
W literaturze antycznej tragizm ludzkiego losu przejawia się również w nieuchronności przeznaczenia. Antygona, mimo świadomości konsekwencji, nie może postąpić inaczej - jej los jest przesądzony. Podobnie Syzyf, mimo sprytnych prób oszukania śmierci, ostatecznie zostaje skazany na wieczną, bezsensowną pracę.
Warto zapamiętać! Tragizm w literaturze antycznej polega na konieczności wyboru między równorzędnymi racjami moralnymi, gdzie każda decyzja prowadzi do cierpienia. Bohaterowie nie mogą uniknąć przeznaczenia, co potęguje dramatyzm ich wyborów.
Antyczna literatura pokazuje nam, że człowiek ma ograniczony wpływ na swój los, a niektórych wyborów moralnych nie da się rozwiązać bez poniesienia ofiary. Te dylematy etyczne są uniwersalne i pozostają aktualne również w naszych czasach.