Motyw tańca śmierci w "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią"
Śmierć od zawsze fascynowała i przerażała ludzi, wywołując mieszankę lęku i ciekawości. W średniowieczu, okresie wojen, epidemii i cierpienia, śmierć stała się częścią codzienności, co zaowocowało powstaniem motywu danse macabre - tańca śmierci.
W "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" główny bohater pragnie spotkać śmierć, aby poznać tajemnice ludzkiego końca. Ironicznie, kiedy Kostucha faktycznie się pojawia, Polikarp mdleje ze strachu, pokazując, że nawet ci, którzy myślą, że są gotowi na śmierć, w rzeczywistości boją się jej. Śmierć wyjaśnia swoje pochodzenie z grzechu pierworodnego i podkreśla, że nikt jej nie uniknie.
Kluczowym przesłaniem jest równość wszystkich wobec śmierci - w jej tańcu uczestniczą zarówno bogaci jak i biedni, mądrzy i głupi. Utwór ma charakter moralizatorski - Śmierć ostrzega, że najbardziej obawiać się jej powinni grzesznicy, co nawiązuje do średniowiecznej wizji życia podporządkowanego przygotowaniu do godnego umierania.
Warto zapamiętać! Motyw tańca śmierci w literaturze średniowiecznej miał przede wszystkim funkcję dydaktyczną - przypominał o nieuchronności śmierci i zachęcał do moralnego życia, aby być gotowym na spotkanie z Kostuchą.
Utwór ten można zestawić z barokowym dziełem "Krótkość żywota" Daniela Naborowskiego, gdzie życie porównane jest do ulotnych zjawisk jak dym czy cień na wodzie, podkreślając przemijanie jako nieodłączny element ludzkiej egzystencji.