Bogurodzica - analiza literacka
Bogurodzica to nie tylko modlitwa, ale też mistrzowsko skonstruowany utwór poetycki pełen archaizmów, które pokazują, jak dawniej brzmiał polski język.
Znajdziesz tu różne typy archaizmów: leksykalne (dziewica, gospodyni), fonetyczne (kniazia), fleksyjne (spuła, napełń) i słowotwórcze (bogurodzica). Te formy pokazują ewolucję naszego języka.
Podmiot liryczny ma charakter zbiorowy - to cała wspólnota wiernych zwracająca się do Boga. Maryja została przedstawiona jako pośrednik między Bogiem a ludźmi, co było typowe dla średniowiecznej teologii.
💡 Na egzaminie: Pamiętaj o rozróżnieniu typów archaizmów - to częsty temat!
Lament świętokrzyski z XV wieku to zupełnie inny typ utworu. To planckt (narzekanie, skarga) na śmierć Jezusa, gdzie podmiotem lirycznym jest Matka Boska. Utwór pokazuje Maryję jako Mater Dolorosa - cierpiącą matkę, która zwraca się kolejno do braci, starych i młodych, syna i anioła Gabriela.