Przedmioty

Język polski

Młoda polska

"ludzie bezdomni" stefan żeromski

Charakterystyka bohaterów

Zabawa w średniowiecze: Filozofia, Sztuka i Wzorce Osobowe

Name: Knowunity
Brand: Knowunity

ZeroHeroNotes

@zerohero

417 Obserwujących

Obserwuj

Zweryfikowana notatka

10.09.2022

10965

2. Ramy czasowe
a) Europa
1. Nazwa epoki
a) Nazwa średniowiecze" przyjęła się dopiero w renesansie i sugerowała, że chodzi o epokę przejścio

Wzorce osobowe i filozofia średniowiecza

Wzorce osobowe średniowiecza można podzielić na dwie główne kategorie:

Wzorce religijne:
- Święty (opisywany w literaturze hagiograficznej)
- Asceta (przedstawiany w literaturze parenetycznej)
Wzorce świeckie:
- Doskonały rycerz (obecny w pieśniach o czynach i eposach rycerskich)
- Doskonały władca (opisywany w literaturze panegirycznej)
- Miłość dworska (przedstawiana w romansach rycerskich)

Definition: Moralitet - późnośredniowieczny gatunek dramatyczny o charakterze dydaktycznym, ukazujący bohatera dokonującego wyboru między dobrem a złem.

Filozofia średniowiecza była zdominowana przez trzy główne nurty:

Augustynizm - poglądy św. Augustyna:
- Dualistyczny charakter świata
- Rozdarcie między duchowością a cielesnością
- Asceza jako sposób na zwyciężenie pokus
- Iluminacja jako najdoskonalsze źródło wiedzy
Tomizm - poglądy św. Tomasza z Akwinu:
- Wiara i rozum jako dwie drogi poznania świata
- Niemożność pełnego poznania Boga przez człowieka
- Współdziałanie materii i formy w każdym przedmiocie
Franciszkanizm - filozofia św. Franciszka z Asyżu:
- Życie zgodne z naukami Jezusa
- Ubóstwo, miłosierdzie, pokora
- Szacunek do przyrody
- Radosna wiara

Highlight: Scholastyka była głównym kierunkiem średniowiecznej filozofii chrześcijańskiej, polegającym na rozumowym uzasadnianiu prawd wiary i odwoływaniu się do uznanych autorytetów.

Zobacz

Sztuka średniowiecza i popularne motywy

Sztuka średniowiecza rozwijała się głównie w dwóch stylach architektonicznych:

Styl romański (XI-XII w.):
- Masywna, prosta bryła budynku
- Niewielkie, wąskie, wysoko położone okna
- Skromne zdobnictwo, prostota
Styl gotycki (XIII-XVI w.):
- Strzelista, smukła, wysoka bryła budynku
- Duże okna, witraże
- Bogate zdobnictwo, kunsztowność

Example: Katedry gotyckie, takie jak Notre Dame w Paryżu, są doskonałym przykładem architektury gotyckiej, charakteryzującej się strzelistością i bogatym zdobnictwem.

Popularne motywy w sztuce średniowiecza obejmowały:

"Danse macabre" (taniec śmierci):
- Ukazanie upersonifikowanej śmierci jako szkieletu prowadzącego w tańcu przedstawicieli różnych stanów i zawodów
- Symbolizuje powszechność i równość śmierci wobec wszystkich ludzi
"Ars moriendi" (sztuka umierania):
- Przedstawienie godnego umierania i przygotowania do śmierci
- Ukazanie umierającego w otoczeniu bliskich

Quote: "Memento mori" - "pamiętaj, że umrzesz" - to hasło często pojawiające się w sztuce średniowiecznej, przypominające o przemijalności życia doczesnego.

Te motywy odzwierciedlały filozofię średniowiecza i jej skupienie na życiu wiecznym oraz przygotowaniu do śmierci. Sztuka średniowiecza była ściśle związana z religią i służyła jako narzędzie edukacji religijnej dla niepiśmiennych mas.

Zobacz

Sztuka i motywy artystyczne

Omówienie głównych stylów architektonicznych i motywów artystycznych średniowiecza.

Definition: Sztuka średniowiecza rozwijała się w dwóch głównych stylach: romańskim (XI-XII w.) i gotyckim (XIII-XVI w.).

Example: Styl romański charakteryzował się masywną bryłą i małymi oknami, podczas gdy gotyk wyróżniał się strzelistością i wielkimi witrażami.

Vocabulary: Danse macabre (taniec śmierci) - motyw artystyczny przedstawiający śmierć tańczącą z przedstawicielami różnych stanów społecznych.

Highlight: Ars moriendi (sztuka umierania) - motyw pokazujący, jak godnie przygotować się do śmierci i ją przyjąć.

Zobacz

Podstawowe informacje o średniowieczu

Średniowiecze to epoka w historii Europy, która trwała od upadku cesarstwa zachodniorzymskiego w 476 roku do odkrycia Ameryki w 1492 roku lub upadku Cesarstwa Bizantyjskiego w 1453 roku. W Polsce za początek średniowiecza przyjmuje się rok 966, czyli datę chrztu Polski.

Highlight: Nazwa "średniowiecze" została nadana tej epoce dopiero w renesansie i początkowo miała wydźwięk negatywny, sugerując okres przejściowy między starożytnością a odrodzeniem.

Współcześnie docenia się dorobek średniowiecza, w tym:

Duchową jedność Zachodu
Uniwersalną kulturę opartą na filarach starożytności i chrześcijaństwa

Epoka ta przyniosła wiele ważnych wynalazków, takich jak:

Prasa drukarska
Okulary
Kompas
Kusza

Example: Ważnym osiągnięciem średniowiecza było powstanie uniwersytetów, np. w Paryżu, Pradze i Krakowie, gdzie nauczano m.in. gramatyki, logiki, retoryki, teologii, geometrii, arytmetyki, astronomii i muzyki.

Kluczowe pojęcia dla zrozumienia filozofii średniowiecza to:

Teocentryzm - stawianie Boga w centrum wszystkiego
Dualizm - postrzeganie rzeczywistości jako podzielonej na sferę sacrum (świętości) i profanum (przyziemności)
Feudalizm - ustrój społeczny oparty na hierarchii stanowej
Uniwersalizm średniowieczny - ujednolicenie kultury pod wpływem chrześcijaństwa

Vocabulary: "Memento mori" - popularne w średniowieczu hasło oznaczające "pamiętaj, że umrzesz", podkreślające przemijalność życia doczesnego i wagę życia wiecznego.

Podobne notatki

801

Wesele notatki

Zmodyfikowane notatki

994

22219

4/5

Antyk

Notatka o epoce literackiej

475

4/2

Ojciec Goriot

Dokładna notatka z lektury + biografia autora, pisana ręcznie

Know Społeczeństwo polskie w Dziadach cz. III thumbnail

717

1/2

Społeczeństwo polskie w Dziadach cz. III

Know Poezja Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej thumbnail

1443

1/2

Poezja Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

Poezja XX wieku, epigramat. Na podstawie utworu "Miłość", " Nike" oraz "Listy".

Know POZYTYWIZM - ważne informacje thumbnail

2543

1/2

POZYTYWIZM - ważne informacje

Podstawowe informacje, najważniejsi polscy i zagraniczni twórcy, ważne pojęcia z epoki.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Wygeneruj podsumowanie

Przedmioty

Język polski

Młoda polska

"ludzie bezdomni" stefan żeromski

Charakterystyka bohaterów

Zabawa w średniowiecze: Filozofia, Sztuka i Wzorce Osobowe

ZeroHeroNotes

@zerohero

417 Obserwujących

Obserwuj

Średniowiecze najważniejsze informacje - epoka między upadkiem cesarstwa zachodniorzymskiego (476 r.) a odkryciem Ameryki (1492 r.), charakteryzująca się teocentrycznym światopoglądem i feudalnym ustrojem społecznym.

Filozofia średniowiecza opierała się głównie na trzech nurtach: augustynizmie, tomizmie i franciszkanizmie
Epoka przyniosła znaczące osiągnięcia technologiczne i naukowe, w tym wynalezienie prasy drukarskiej i kompasu
Wzorce osobowe średniowiecza obejmowały zarówno ideały religijne (święty, asceta) jak i świeckie (rycerz, władca)
Sztuka średniowiecza rozwijała się w dwóch głównych stylach: romańskim i gotyckim
Kultura średniowieczna charakteryzowała się uniwersalizmem i dualizmem w postrzeganiu rzeczywistości

10.09.2022

10965

1/2

Język polski

536

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wzorce osobowe i filozofia średniowiecza

Wzorce osobowe średniowiecza można podzielić na dwie główne kategorie:

Wzorce religijne:
- Święty (opisywany w literaturze hagiograficznej)
- Asceta (przedstawiany w literaturze parenetycznej)
Wzorce świeckie:
- Doskonały rycerz (obecny w pieśniach o czynach i eposach rycerskich)
- Doskonały władca (opisywany w literaturze panegirycznej)
- Miłość dworska (przedstawiana w romansach rycerskich)

Definition: Moralitet - późnośredniowieczny gatunek dramatyczny o charakterze dydaktycznym, ukazujący bohatera dokonującego wyboru między dobrem a złem.

Filozofia średniowiecza była zdominowana przez trzy główne nurty:

Augustynizm - poglądy św. Augustyna:
- Dualistyczny charakter świata
- Rozdarcie między duchowością a cielesnością
- Asceza jako sposób na zwyciężenie pokus
- Iluminacja jako najdoskonalsze źródło wiedzy
Tomizm - poglądy św. Tomasza z Akwinu:
- Wiara i rozum jako dwie drogi poznania świata
- Niemożność pełnego poznania Boga przez człowieka
- Współdziałanie materii i formy w każdym przedmiocie
Franciszkanizm - filozofia św. Franciszka z Asyżu:
- Życie zgodne z naukami Jezusa
- Ubóstwo, miłosierdzie, pokora
- Szacunek do przyrody
- Radosna wiara

Highlight: Scholastyka była głównym kierunkiem średniowiecznej filozofii chrześcijańskiej, polegającym na rozumowym uzasadnianiu prawd wiary i odwoływaniu się do uznanych autorytetów.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Sztuka średniowiecza i popularne motywy

Sztuka średniowiecza rozwijała się głównie w dwóch stylach architektonicznych:

Styl romański (XI-XII w.):
- Masywna, prosta bryła budynku
- Niewielkie, wąskie, wysoko położone okna
- Skromne zdobnictwo, prostota
Styl gotycki (XIII-XVI w.):
- Strzelista, smukła, wysoka bryła budynku
- Duże okna, witraże
- Bogate zdobnictwo, kunsztowność

Example: Katedry gotyckie, takie jak Notre Dame w Paryżu, są doskonałym przykładem architektury gotyckiej, charakteryzującej się strzelistością i bogatym zdobnictwem.

Popularne motywy w sztuce średniowiecza obejmowały:

"Danse macabre" (taniec śmierci):
- Ukazanie upersonifikowanej śmierci jako szkieletu prowadzącego w tańcu przedstawicieli różnych stanów i zawodów
- Symbolizuje powszechność i równość śmierci wobec wszystkich ludzi
"Ars moriendi" (sztuka umierania):
- Przedstawienie godnego umierania i przygotowania do śmierci
- Ukazanie umierającego w otoczeniu bliskich

Quote: "Memento mori" - "pamiętaj, że umrzesz" - to hasło często pojawiające się w sztuce średniowiecznej, przypominające o przemijalności życia doczesnego.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Sztuka i motywy artystyczne

Omówienie głównych stylów architektonicznych i motywów artystycznych średniowiecza.

Definition: Sztuka średniowiecza rozwijała się w dwóch głównych stylach: romańskim (XI-XII w.) i gotyckim (XIII-XVI w.).

Example: Styl romański charakteryzował się masywną bryłą i małymi oknami, podczas gdy gotyk wyróżniał się strzelistością i wielkimi witrażami.

Vocabulary: Danse macabre (taniec śmierci) - motyw artystyczny przedstawiający śmierć tańczącą z przedstawicielami różnych stanów społecznych.

Highlight: Ars moriendi (sztuka umierania) - motyw pokazujący, jak godnie przygotować się do śmierci i ją przyjąć.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Podstawowe informacje o średniowieczu

Highlight: Nazwa "średniowiecze" została nadana tej epoce dopiero w renesansie i początkowo miała wydźwięk negatywny, sugerując okres przejściowy między starożytnością a odrodzeniem.

Współcześnie docenia się dorobek średniowiecza, w tym:

Duchową jedność Zachodu
Uniwersalną kulturę opartą na filarach starożytności i chrześcijaństwa

Epoka ta przyniosła wiele ważnych wynalazków, takich jak:

Prasa drukarska
Okulary
Kompas
Kusza

Example: Ważnym osiągnięciem średniowiecza było powstanie uniwersytetów, np. w Paryżu, Pradze i Krakowie, gdzie nauczano m.in. gramatyki, logiki, retoryki, teologii, geometrii, arytmetyki, astronomii i muzyki.

Kluczowe pojęcia dla zrozumienia filozofii średniowiecza to:

Teocentryzm - stawianie Boga w centrum wszystkiego
Dualizm - postrzeganie rzeczywistości jako podzielonej na sferę sacrum (świętości) i profanum (przyziemności)
Feudalizm - ustrój społeczny oparty na hierarchii stanowej
Uniwersalizm średniowieczny - ujednolicenie kultury pod wpływem chrześcijaństwa

Vocabulary: "Memento mori" - popularne w średniowieczu hasło oznaczające "pamiętaj, że umrzesz", podkreślające przemijalność życia doczesnego i wagę życia wiecznego.

Podobne notatki

Język polski - Wesele notatki

Zmodyfikowane notatki

801

Język polski - Antyk

Notatka o epoce literackiej

994

22219

Język polski - Ojciec Goriot

Dokładna notatka z lektury + biografia autora, pisana ręcznie

475

Język polski - Społeczeństwo polskie w Dziadach cz. III

Społeczeństwo polskie w Dziadach cz. III

717

Język polski - Poezja Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

Poezja XX wieku, epigramat. Na podstawie utworu "Miłość", " Nike" oraz "Listy".

1443

Język polski - POZYTYWIZM - ważne informacje

Podstawowe informacje, najważniejsi polscy i zagraniczni twórcy, ważne pojęcia z epoki.

2543

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS