Filozofia i myśl renesansu

Renesans przyniósł nowe prądy filozoficzne i koncepcje społeczno-polityczne, które znacząco wpłynęły na rozwój kultury europejskiej.

1. Neoplatonizm - reprezentowany przez Mirandolę, stanowił nowe, szerokie odczytanie myśli Platona, interpretując mitologię przez pryzmat Pisma Świętego.

2. Utopia - koncepcja idealnego ustroju społecznego, zapewniającego powszechny dobrobyt, szczęście i sprawiedliwość. Nazwa pochodzi od dzieła Tomasza Morusa.

Definition: Utopia to utwór literacki prezentujący obraz idealnego ustroju społecznego.

3. Ad Fontes - hasło oznaczające "powrót do źródeł", jedno z najważniejszych w epoce renesansu.

4. Irenizm - teoria propagowana przez Erazma z Rotterdamu, podkreślająca potrzebę kształcenia życzliwości i otwartości w rozwiązywaniu spornych kwestii społecznych.

Quote: "Kościół powinien pełnić służbę społeczną i być dla ludzi" - główna idea irenizmu.

5. Makiawelizm - doktryna polityczna Niccolo Machiavellego, głosząca, że cel uświęca środki.

Literatura renesansu - nowe formy i gatunki

Renesans przyniósł rozwój nowych form literackich i przekształcenie istniejących gatunków:

1. Dramat elżbietański i szekspirowski - charakteryzujący się odejściem od klasycznych zasad jedności czasu, miejsca i akcji, wprowadzeniem postaci fantastycznych i nowego typu bohatera.

Vocabulary: Dramat szekspirowski - forma dramatyczna łamiąca zasady klasycznego dramatu, wprowadzająca elementy fantastyczne i nowy typ bohatera.

2. Fraszka - krótki utwór liryczny, często o tematyce humorystycznej lub satyrycznej, kończący się puentą.

3. Petrarkizm - tendencja literacka polegająca na naśladowaniu twórczości Francesca Petrarki w poezji miłosnej.

4. Sonet - utwór poetycki składający się z 14 wersów, podzielonych na dwie strofy czterowierszowe i dwie trójwierszowe.

5. Tren - utwór liryczny o charakterze elegijnym, wyrażający żal po zmarłej osobie.

Te formy literackie stanowiły istotny element literatury renesansu w Polsce i innych krajach europejskich, kształtując nowy sposób wyrazu artystycznego i refleksji nad światem.