Kluczowe utwory Różewicza - część 1
„Ocalony" to jeden z najbardziej rozpoznawalnych wierszy poety. Podmiot liryczny to młody człowiek, który przeżył wojnę fizycznie, ale został duchowo okaleczony. Nie potrafi już odróżniać dobra od zła, zatracił podstawowe wartości. Pragnie odzyskać utracony porządek moralny, odwołując się do biblijnego Nauczyciela (Jezusa), który przywraca wzrok, słuch i mowę.
W wierszu „Zostawcie nas" podmiot wypowiada się w imieniu pokolenia Kolumbów. Czuje przynależność do straconego pokolenia i prosi współczesnych, by zostawili ich w spokoju. Wojna była dla nich doświadczeniem tak okrutnym, że zazdrościli nawet kwiatom i kamieniom ich nieświadomości. Nikt nie jest w stanie im pomóc po tym, co przeżyli.
„Lament" to szczególny utwór, w którym Różewicz zwraca się do autorytetów. Wiersz przypomina spowiedź powszechną młodych ludzi, którzy utracili miłość i wiarę. Podmiot ma 20 lat, ale nie czuje się młody - nie jest już w stanie się modlić.
💡 Warto zauważyć, że zakończenie „Lamentu" stanowi zaprzeczenie kanonu wiary - wojna nauczyła podmioty liryczne, że można mordować, co całkowicie przeczy chrześcijańskim wartościom.