Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Odkryj 3 Rodzaje Literackie: Epika, Liryka i Dramat!

user profile picture

Karola

@alexley

·

328 Obserwujących

Obserwuj

Rodzaje i gatunki literackie to kluczowe pojęcia w teorii literatury. Rodzaje literackie to trzy główne kategorie: epika, liryka i dramat, każda z charakterystycznymi cechami. Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie tych rodzajów. Epika obejmuje utwory narracyjne, liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, a dramat jest przeznaczony do wystawiania na scenie. Każdy rodzaj ma swoje specyficzne gatunki, które różnią się strukturą, tematyką i stylem.

• Epika charakteryzuje się obecnością narratora, fabułą i światem przedstawionym.
• Liryka koncentruje się na podmiocie lirycznym i jego przeżyciach wewnętrznych.
• Dramat opiera się na dialogach i monologach, bez narratora, z akcją przedstawianą przez postacie.
• Gatunki epickie obejmują m.in. powieść, opowiadanie, epos i nowelę.
• Gatunki liryczne to np. fraszka, oda, pieśń i sonet.
• Gatunki dramatyczne to m.in. komedia, tragedia i tragikomedia.

21.09.2022

9766

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Charakterystyka wybranych gatunków epickich

Epika, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje szereg gatunków literackich, z których każdy ma swoje unikalne cechy. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Epos to rozbudowany utwór narracyjny, często oparty na mitach, baśniach lub podaniach. Jego głównym bohaterem jest zazwyczaj heros - postać o nadzwyczajnych cechach i zdolnościach.

Example: Przykładem eposu jest "Iliada" Homera, opowiadająca o wojnie trojańskiej i czynach bohaterów takich jak Achilles.

Opowiadanie to krótszy utwór prozatorski o zwartej konstrukcji i jednowątkowej fabule. Charakteryzuje się ograniczoną liczbą postaci i wydarzeń.

Baśń to gatunek fantastyczny, często przenikający się z podaniami i legendami. Cechuje ją obecność elementów magicznych i nadprzyrodzonych.

Definition: Baśń - krótki utwór narracyjny zawierający elementy fantastyczne i często przekazujący moralne przesłanie.

Pamiętnik to gatunek, w którym narrator opisuje wydarzenia z pewnego dystansu czasowego, wyrażając przy tym swoje opinie i refleksje.

Powieść to rozbudowany utwór prozatorski charakteryzujący się złożoną fabułą, wielowątkowością i licznymi dialogami. Jest to jeden z najpopularniejszych gatunków literackich epiki.

Highlight: Cechy gatunków literackich epiki obejmują obecność narratora, rozbudowany świat przedstawiony i fabułę o różnym stopniu złożoności.

Legenda łączy elementy fantastyczne z realistycznymi i często jest przekazywana ustnie. Mit z kolei to opowieść wyjaśniająca sens świata, często dotycząca bóstw i początków cywilizacji.

Nowela to krótki utwór prozatorski o zwartej akcji, zmierzającej do punktu kulminacyjnego. Charakteryzuje się dramatyzmem i ograniczoną liczbą wątków i postaci.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Charakterystyka wybranych gatunków lirycznych

Liryka, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Fraszka to krótki utwór poetycki, zazwyczaj rymowany lub wierszowany, o charakterze humorystycznym lub ironicznym. Porusza różnorodną tematykę i często kończy się puentą.

Example: Jan Kochanowski jest znany z tworzenia fraszek, np. "Na lipę" czy "Na zdrowie".

Hymn to uroczysty i podniosły utwór liryczny, będący pieśnią pochwalną. Może być poświęcony bóstwu, wybitnej osobie, ważnemu wydarzeniu, ojczyźnie lub idei.

Sonet to gatunek liryczny o ściśle określonej budowie: składa się z dwóch czterowersowych i dwóch trójwersowych strof, z charakterystycznym układem rymów.

Highlight: Gatunki literackie liryki często charakteryzują się specyficzną budową stroficzną i układem rymów.

Oda to utwór o wzniosłej tematyce, sławiący osobę, wydarzenie lub ideę. Charakteryzuje się podniosłym stylem i często zbiorowym podmiotem lirycznym.

Pieśń to gatunek liryczny o uproszczonej budowie, często z refrenem i wyraźną rytmizacją. Może mieć charakter religijny, patriotyczny lub miłosny.

Definition: Pieśń - utwór liryczny przeznaczony do śpiewania, charakteryzujący się prostotą formy i wyrazistym rytmem.

Tren to utwór żałobny, pisany po śmierci bliskiej osoby. Wyraża uczucia, refleksje i wspomnienia związane ze zmarłym, przedstawiając go jako osobę wyjątkową.

Elegia to gatunek liryczny o poważnym, refleksyjnym charakterze, często poruszający problemy egzystencjalne i wyrażający smutek lub tęsknotę.

Psalm to religijna pieśń o charakterze modlitewnym, adresowana do Boga. Charakteryzuje się podniosłym stylem i głęboką duchowością.

Vocabulary: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia, myśli i przeżycia.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Charakterystyka wybranych gatunków dramatycznych

Dramat, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Dramat właściwy to podstawowa forma dramatyczna, charakteryzująca się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Definition: Didaskalia - wskazówki autora dotyczące inscenizacji, gry aktorskiej, scenografii itp., umieszczone w tekście dramatu.

Tragedia to gatunek dramatyczny o poważnej tematyce, charakteryzujący się patosem i podniosłym stylem. Akcja tragedii rozwija się od wstępu, przez zawiązanie akcji, rozwój i punkt kulminacyjny, ale nie ma szczęśliwego zakończenia.

Komedia to gatunek o pogodnej treści, z dużą ilością wydarzeń i elementami komizmu. Charakteryzuje się szczęśliwym zakończeniem i często satyrycznym spojrzeniem na rzeczywistość.

Example: "Zemsta" Aleksandra Fredry jest klasycznym przykładem polskiej komedii.

Tragikomedia łączy elementy tragedii i komedii, często przedstawiając poważne tematy w lżejszej formie. Zazwyczaj kończy się szczęśliwie, mimo dramatycznych wydarzeń w trakcie akcji.

Highlight: Gatunki literackie dramatu różnią się nie tylko tematyką, ale także stylem języka i sposobem przedstawiania akcji.

Farsa to gatunek komediowy, w którym bohaterowie są wciągani w serię coraz bardziej nieprawdopodobnych wydarzeń. Charakteryzuje się przesadą i absurdalnym humorem.

Moralitet to alegoryczny gatunek dramatyczny, w którym postacie uosabiają cechy i wartości moralne. Jego celem jest przekazanie widzom moralnego przesłania.

Tragifarsa łączy elementy tragedii i farsy, często poruszając problemy społeczne i obyczajowe w sposób zarówno dramatyczny, jak i komiczny.

Misterium to średniowieczny dramat liturgiczny, przedstawiający treści religijne, zwłaszcza związane z życiem Jezusa Chrystusa.

Vocabulary: Akcja - ciąg wydarzeń przedstawionych w utworze dramatycznym, tworzących jego fabułę.

Dramat romantyczny, choć nie wymieniony bezpośrednio w tekście, jest ważnym gatunkiem, który łamał klasyczne zasady dramaturgii, wprowadzając elementy fantastyczne i mieszając tragizm z komizmem.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Rodzaje literackie i ich charakterystyka

Rodzaje literackie to podstawowe kategorie, na które dzieli się literaturę. Wyróżniamy trzy główne rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat. Każdy z nich ma swoje charakterystyczne cechy i gatunki literackie.

Epika charakteryzuje się obecnością narratora, który opowiada o wydarzeniach i postaciach. Świat przedstawiony w utworach epickich jest rozbudowany, a fabuła odgrywa kluczową rolę. Utwory epickie są zazwyczaj pisane prozą, choć istnieją wyjątki, jak epos.

Vocabulary: Narrator - osoba opowiadająca historię w utworze epickim.

Liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, myśli i wrażeń podmiotu lirycznego. W przeciwieństwie do epiki, liryka często posługuje się wierszem i charakteryzuje się brakiem rozbudowanej fabuły.

Definition: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia i przemyślenia.

Dramat to rodzaj literacki przeznaczony do wystawiania na scenie. Charakteryzuje się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Highlight: Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie każdego rodzaju literackiego, różniące się strukturą, tematyką i stylem.

Wśród gatunków literackich epiki znajdują się: epos, powieść, opowiadanie, legenda, baśń, mit, pamiętnik i nowela. Gatunki literackie liryki obejmują m.in. fraszkę, odę, pieśń, psalm, hymn, tren, sonet i elegię. Gatunki literackie dramatu to m.in. dramat właściwy, tragedia, komedia, tragikomedia, farsa, misterium i moralitet.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Odkryj 3 Rodzaje Literackie: Epika, Liryka i Dramat!

user profile picture

Karola

@alexley

·

328 Obserwujących

Obserwuj

Rodzaje i gatunki literackie to kluczowe pojęcia w teorii literatury. Rodzaje literackie to trzy główne kategorie: epika, liryka i dramat, każda z charakterystycznymi cechami. Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie tych rodzajów. Epika obejmuje utwory narracyjne, liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, a dramat jest przeznaczony do wystawiania na scenie. Każdy rodzaj ma swoje specyficzne gatunki, które różnią się strukturą, tematyką i stylem.

• Epika charakteryzuje się obecnością narratora, fabułą i światem przedstawionym.
• Liryka koncentruje się na podmiocie lirycznym i jego przeżyciach wewnętrznych.
• Dramat opiera się na dialogach i monologach, bez narratora, z akcją przedstawianą przez postacie.
• Gatunki epickie obejmują m.in. powieść, opowiadanie, epos i nowelę.
• Gatunki liryczne to np. fraszka, oda, pieśń i sonet.
• Gatunki dramatyczne to m.in. komedia, tragedia i tragikomedia.

21.09.2022

9766

 

4/5

 

Język polski

517

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Charakterystyka wybranych gatunków epickich

Epika, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje szereg gatunków literackich, z których każdy ma swoje unikalne cechy. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Epos to rozbudowany utwór narracyjny, często oparty na mitach, baśniach lub podaniach. Jego głównym bohaterem jest zazwyczaj heros - postać o nadzwyczajnych cechach i zdolnościach.

Example: Przykładem eposu jest "Iliada" Homera, opowiadająca o wojnie trojańskiej i czynach bohaterów takich jak Achilles.

Opowiadanie to krótszy utwór prozatorski o zwartej konstrukcji i jednowątkowej fabule. Charakteryzuje się ograniczoną liczbą postaci i wydarzeń.

Baśń to gatunek fantastyczny, często przenikający się z podaniami i legendami. Cechuje ją obecność elementów magicznych i nadprzyrodzonych.

Definition: Baśń - krótki utwór narracyjny zawierający elementy fantastyczne i często przekazujący moralne przesłanie.

Pamiętnik to gatunek, w którym narrator opisuje wydarzenia z pewnego dystansu czasowego, wyrażając przy tym swoje opinie i refleksje.

Powieść to rozbudowany utwór prozatorski charakteryzujący się złożoną fabułą, wielowątkowością i licznymi dialogami. Jest to jeden z najpopularniejszych gatunków literackich epiki.

Highlight: Cechy gatunków literackich epiki obejmują obecność narratora, rozbudowany świat przedstawiony i fabułę o różnym stopniu złożoności.

Legenda łączy elementy fantastyczne z realistycznymi i często jest przekazywana ustnie. Mit z kolei to opowieść wyjaśniająca sens świata, często dotycząca bóstw i początków cywilizacji.

Nowela to krótki utwór prozatorski o zwartej akcji, zmierzającej do punktu kulminacyjnego. Charakteryzuje się dramatyzmem i ograniczoną liczbą wątków i postaci.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Charakterystyka wybranych gatunków lirycznych

Liryka, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Fraszka to krótki utwór poetycki, zazwyczaj rymowany lub wierszowany, o charakterze humorystycznym lub ironicznym. Porusza różnorodną tematykę i często kończy się puentą.

Example: Jan Kochanowski jest znany z tworzenia fraszek, np. "Na lipę" czy "Na zdrowie".

Hymn to uroczysty i podniosły utwór liryczny, będący pieśnią pochwalną. Może być poświęcony bóstwu, wybitnej osobie, ważnemu wydarzeniu, ojczyźnie lub idei.

Sonet to gatunek liryczny o ściśle określonej budowie: składa się z dwóch czterowersowych i dwóch trójwersowych strof, z charakterystycznym układem rymów.

Highlight: Gatunki literackie liryki często charakteryzują się specyficzną budową stroficzną i układem rymów.

Oda to utwór o wzniosłej tematyce, sławiący osobę, wydarzenie lub ideę. Charakteryzuje się podniosłym stylem i często zbiorowym podmiotem lirycznym.

Pieśń to gatunek liryczny o uproszczonej budowie, często z refrenem i wyraźną rytmizacją. Może mieć charakter religijny, patriotyczny lub miłosny.

Definition: Pieśń - utwór liryczny przeznaczony do śpiewania, charakteryzujący się prostotą formy i wyrazistym rytmem.

Tren to utwór żałobny, pisany po śmierci bliskiej osoby. Wyraża uczucia, refleksje i wspomnienia związane ze zmarłym, przedstawiając go jako osobę wyjątkową.

Elegia to gatunek liryczny o poważnym, refleksyjnym charakterze, często poruszający problemy egzystencjalne i wyrażający smutek lub tęsknotę.

Psalm to religijna pieśń o charakterze modlitewnym, adresowana do Boga. Charakteryzuje się podniosłym stylem i głęboką duchowością.

Vocabulary: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia, myśli i przeżycia.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Charakterystyka wybranych gatunków dramatycznych

Dramat, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Dramat właściwy to podstawowa forma dramatyczna, charakteryzująca się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Definition: Didaskalia - wskazówki autora dotyczące inscenizacji, gry aktorskiej, scenografii itp., umieszczone w tekście dramatu.

Tragedia to gatunek dramatyczny o poważnej tematyce, charakteryzujący się patosem i podniosłym stylem. Akcja tragedii rozwija się od wstępu, przez zawiązanie akcji, rozwój i punkt kulminacyjny, ale nie ma szczęśliwego zakończenia.

Komedia to gatunek o pogodnej treści, z dużą ilością wydarzeń i elementami komizmu. Charakteryzuje się szczęśliwym zakończeniem i często satyrycznym spojrzeniem na rzeczywistość.

Example: "Zemsta" Aleksandra Fredry jest klasycznym przykładem polskiej komedii.

Tragikomedia łączy elementy tragedii i komedii, często przedstawiając poważne tematy w lżejszej formie. Zazwyczaj kończy się szczęśliwie, mimo dramatycznych wydarzeń w trakcie akcji.

Highlight: Gatunki literackie dramatu różnią się nie tylko tematyką, ale także stylem języka i sposobem przedstawiania akcji.

Farsa to gatunek komediowy, w którym bohaterowie są wciągani w serię coraz bardziej nieprawdopodobnych wydarzeń. Charakteryzuje się przesadą i absurdalnym humorem.

Moralitet to alegoryczny gatunek dramatyczny, w którym postacie uosabiają cechy i wartości moralne. Jego celem jest przekazanie widzom moralnego przesłania.

Tragifarsa łączy elementy tragedii i farsy, często poruszając problemy społeczne i obyczajowe w sposób zarówno dramatyczny, jak i komiczny.

Misterium to średniowieczny dramat liturgiczny, przedstawiający treści religijne, zwłaszcza związane z życiem Jezusa Chrystusa.

Vocabulary: Akcja - ciąg wydarzeń przedstawionych w utworze dramatycznym, tworzących jego fabułę.

Dramat romantyczny, choć nie wymieniony bezpośrednio w tekście, jest ważnym gatunkiem, który łamał klasyczne zasady dramaturgii, wprowadzając elementy fantastyczne i mieszając tragizm z komizmem.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Rodzaje literackie i ich charakterystyka

Rodzaje literackie to podstawowe kategorie, na które dzieli się literaturę. Wyróżniamy trzy główne rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat. Każdy z nich ma swoje charakterystyczne cechy i gatunki literackie.

Epika charakteryzuje się obecnością narratora, który opowiada o wydarzeniach i postaciach. Świat przedstawiony w utworach epickich jest rozbudowany, a fabuła odgrywa kluczową rolę. Utwory epickie są zazwyczaj pisane prozą, choć istnieją wyjątki, jak epos.

Vocabulary: Narrator - osoba opowiadająca historię w utworze epickim.

Liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, myśli i wrażeń podmiotu lirycznego. W przeciwieństwie do epiki, liryka często posługuje się wierszem i charakteryzuje się brakiem rozbudowanej fabuły.

Definition: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia i przemyślenia.

Dramat to rodzaj literacki przeznaczony do wystawiania na scenie. Charakteryzuje się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Highlight: Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie każdego rodzaju literackiego, różniące się strukturą, tematyką i stylem.

Wśród gatunków literackich epiki znajdują się: epos, powieść, opowiadanie, legenda, baśń, mit, pamiętnik i nowela. Gatunki literackie liryki obejmują m.in. fraszkę, odę, pieśń, psalm, hymn, tren, sonet i elegię. Gatunki literackie dramatu to m.in. dramat właściwy, tragedia, komedia, tragikomedia, farsa, misterium i moralitet.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

15 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.