Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Odkryj 3 Rodzaje Literackie: Epika, Liryka i Dramat!

Otwórz

532

13

user profile picture

Karola

21.09.2022

Język polski

Rodzaje i gatunki literackie

Odkryj 3 Rodzaje Literackie: Epika, Liryka i Dramat!

Rodzaje i gatunki literackie to kluczowe pojęcia w teorii literatury. Rodzaje literackie to trzy główne kategorie: epika, liryka i dramat, każda z charakterystycznymi cechami. Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie tych rodzajów. Epika obejmuje utwory narracyjne, liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, a dramat jest przeznaczony do wystawiania na scenie. Każdy rodzaj ma swoje specyficzne gatunki, które różnią się strukturą, tematyką i stylem.

• Epika charakteryzuje się obecnością narratora, fabułą i światem przedstawionym.
• Liryka koncentruje się na podmiocie lirycznym i jego przeżyciach wewnętrznych.
• Dramat opiera się na dialogach i monologach, bez narratora, z akcją przedstawianą przez postacie.
• Gatunki epickie obejmują m.in. powieść, opowiadanie, epos i nowelę.
• Gatunki liryczne to np. fraszka, oda, pieśń i sonet.
• Gatunki dramatyczne to m.in. komedia, tragedia i tragikomedia.

...

21.09.2022

10978

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Charakterystyka wybranych gatunków epickich

Epika, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje szereg gatunków literackich, z których każdy ma swoje unikalne cechy. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Epos to rozbudowany utwór narracyjny, często oparty na mitach, baśniach lub podaniach. Jego głównym bohaterem jest zazwyczaj heros - postać o nadzwyczajnych cechach i zdolnościach.

Example: Przykładem eposu jest "Iliada" Homera, opowiadająca o wojnie trojańskiej i czynach bohaterów takich jak Achilles.

Opowiadanie to krótszy utwór prozatorski o zwartej konstrukcji i jednowątkowej fabule. Charakteryzuje się ograniczoną liczbą postaci i wydarzeń.

Baśń to gatunek fantastyczny, często przenikający się z podaniami i legendami. Cechuje ją obecność elementów magicznych i nadprzyrodzonych.

Definition: Baśń - krótki utwór narracyjny zawierający elementy fantastyczne i często przekazujący moralne przesłanie.

Pamiętnik to gatunek, w którym narrator opisuje wydarzenia z pewnego dystansu czasowego, wyrażając przy tym swoje opinie i refleksje.

Powieść to rozbudowany utwór prozatorski charakteryzujący się złożoną fabułą, wielowątkowością i licznymi dialogami. Jest to jeden z najpopularniejszych gatunków literackich epiki.

Highlight: Cechy gatunków literackich epiki obejmują obecność narratora, rozbudowany świat przedstawiony i fabułę o różnym stopniu złożoności.

Legenda łączy elementy fantastyczne z realistycznymi i często jest przekazywana ustnie. Mit z kolei to opowieść wyjaśniająca sens świata, często dotycząca bóstw i początków cywilizacji.

Nowela to krótki utwór prozatorski o zwartej akcji, zmierzającej do punktu kulminacyjnego. Charakteryzuje się dramatyzmem i ograniczoną liczbą wątków i postaci.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Charakterystyka wybranych gatunków lirycznych

Liryka, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Fraszka to krótki utwór poetycki, zazwyczaj rymowany lub wierszowany, o charakterze humorystycznym lub ironicznym. Porusza różnorodną tematykę i często kończy się puentą.

Example: Jan Kochanowski jest znany z tworzenia fraszek, np. "Na lipę" czy "Na zdrowie".

Hymn to uroczysty i podniosły utwór liryczny, będący pieśnią pochwalną. Może być poświęcony bóstwu, wybitnej osobie, ważnemu wydarzeniu, ojczyźnie lub idei.

Sonet to gatunek liryczny o ściśle określonej budowie: składa się z dwóch czterowersowych i dwóch trójwersowych strof, z charakterystycznym układem rymów.

Highlight: Gatunki literackie liryki często charakteryzują się specyficzną budową stroficzną i układem rymów.

Oda to utwór o wzniosłej tematyce, sławiący osobę, wydarzenie lub ideę. Charakteryzuje się podniosłym stylem i często zbiorowym podmiotem lirycznym.

Pieśń to gatunek liryczny o uproszczonej budowie, często z refrenem i wyraźną rytmizacją. Może mieć charakter religijny, patriotyczny lub miłosny.

Definition: Pieśń - utwór liryczny przeznaczony do śpiewania, charakteryzujący się prostotą formy i wyrazistym rytmem.

Tren to utwór żałobny, pisany po śmierci bliskiej osoby. Wyraża uczucia, refleksje i wspomnienia związane ze zmarłym, przedstawiając go jako osobę wyjątkową.

Elegia to gatunek liryczny o poważnym, refleksyjnym charakterze, często poruszający problemy egzystencjalne i wyrażający smutek lub tęsknotę.

Psalm to religijna pieśń o charakterze modlitewnym, adresowana do Boga. Charakteryzuje się podniosłym stylem i głęboką duchowością.

Vocabulary: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia, myśli i przeżycia.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zobacz

Charakterystyka wybranych gatunków dramatycznych

Dramat, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Dramat właściwy to podstawowa forma dramatyczna, charakteryzująca się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Definition: Didaskalia - wskazówki autora dotyczące inscenizacji, gry aktorskiej, scenografii itp., umieszczone w tekście dramatu.

Tragedia to gatunek dramatyczny o poważnej tematyce, charakteryzujący się patosem i podniosłym stylem. Akcja tragedii rozwija się od wstępu, przez zawiązanie akcji, rozwój i punkt kulminacyjny, ale nie ma szczęśliwego zakończenia.

Komedia to gatunek o pogodnej treści, z dużą ilością wydarzeń i elementami komizmu. Charakteryzuje się szczęśliwym zakończeniem i często satyrycznym spojrzeniem na rzeczywistość.

Example: "Zemsta" Aleksandra Fredry jest klasycznym przykładem polskiej komedii.

Tragikomedia łączy elementy tragedii i komedii, często przedstawiając poważne tematy w lżejszej formie. Zazwyczaj kończy się szczęśliwie, mimo dramatycznych wydarzeń w trakcie akcji.

Highlight: Gatunki literackie dramatu różnią się nie tylko tematyką, ale także stylem języka i sposobem przedstawiania akcji.

Farsa to gatunek komediowy, w którym bohaterowie są wciągani w serię coraz bardziej nieprawdopodobnych wydarzeń. Charakteryzuje się przesadą i absurdalnym humorem.

Moralitet to alegoryczny gatunek dramatyczny, w którym postacie uosabiają cechy i wartości moralne. Jego celem jest przekazanie widzom moralnego przesłania.

Tragifarsa łączy elementy tragedii i farsy, często poruszając problemy społeczne i obyczajowe w sposób zarówno dramatyczny, jak i komiczny.

Misterium to średniowieczny dramat liturgiczny, przedstawiający treści religijne, zwłaszcza związane z życiem Jezusa Chrystusa.

Vocabulary: Akcja - ciąg wydarzeń przedstawionych w utworze dramatycznym, tworzących jego fabułę.

Dramat romantyczny, choć nie wymieniony bezpośrednio w tekście, jest ważnym gatunkiem, który łamał klasyczne zasady dramaturgii, wprowadzając elementy fantastyczne i mieszając tragizm z komizmem.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Odkryj 3 Rodzaje Literackie: Epika, Liryka i Dramat!

user profile picture

Karola

@alexley

·

334 Obserwujących

Obserwuj

Rodzaje i gatunki literackie to kluczowe pojęcia w teorii literatury. Rodzaje literackie to trzy główne kategorie: epika, liryka i dramat, każda z charakterystycznymi cechami. Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie tych rodzajów. Epika obejmuje utwory narracyjne, liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, a dramat jest przeznaczony do wystawiania na scenie. Każdy rodzaj ma swoje specyficzne gatunki, które różnią się strukturą, tematyką i stylem.

• Epika charakteryzuje się obecnością narratora, fabułą i światem przedstawionym.
• Liryka koncentruje się na podmiocie lirycznym i jego przeżyciach wewnętrznych.
• Dramat opiera się na dialogach i monologach, bez narratora, z akcją przedstawianą przez postacie.
• Gatunki epickie obejmują m.in. powieść, opowiadanie, epos i nowelę.
• Gatunki liryczne to np. fraszka, oda, pieśń i sonet.
• Gatunki dramatyczne to m.in. komedia, tragedia i tragikomedia.

...

21.09.2022

10978

 

6/4

 

Język polski

532

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Charakterystyka wybranych gatunków epickich

Epika, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje szereg gatunków literackich, z których każdy ma swoje unikalne cechy. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Epos to rozbudowany utwór narracyjny, często oparty na mitach, baśniach lub podaniach. Jego głównym bohaterem jest zazwyczaj heros - postać o nadzwyczajnych cechach i zdolnościach.

Example: Przykładem eposu jest "Iliada" Homera, opowiadająca o wojnie trojańskiej i czynach bohaterów takich jak Achilles.

Opowiadanie to krótszy utwór prozatorski o zwartej konstrukcji i jednowątkowej fabule. Charakteryzuje się ograniczoną liczbą postaci i wydarzeń.

Baśń to gatunek fantastyczny, często przenikający się z podaniami i legendami. Cechuje ją obecność elementów magicznych i nadprzyrodzonych.

Definition: Baśń - krótki utwór narracyjny zawierający elementy fantastyczne i często przekazujący moralne przesłanie.

Pamiętnik to gatunek, w którym narrator opisuje wydarzenia z pewnego dystansu czasowego, wyrażając przy tym swoje opinie i refleksje.

Powieść to rozbudowany utwór prozatorski charakteryzujący się złożoną fabułą, wielowątkowością i licznymi dialogami. Jest to jeden z najpopularniejszych gatunków literackich epiki.

Highlight: Cechy gatunków literackich epiki obejmują obecność narratora, rozbudowany świat przedstawiony i fabułę o różnym stopniu złożoności.

Legenda łączy elementy fantastyczne z realistycznymi i często jest przekazywana ustnie. Mit z kolei to opowieść wyjaśniająca sens świata, często dotycząca bóstw i początków cywilizacji.

Nowela to krótki utwór prozatorski o zwartej akcji, zmierzającej do punktu kulminacyjnego. Charakteryzuje się dramatyzmem i ograniczoną liczbą wątków i postaci.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Charakterystyka wybranych gatunków lirycznych

Liryka, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Fraszka to krótki utwór poetycki, zazwyczaj rymowany lub wierszowany, o charakterze humorystycznym lub ironicznym. Porusza różnorodną tematykę i często kończy się puentą.

Example: Jan Kochanowski jest znany z tworzenia fraszek, np. "Na lipę" czy "Na zdrowie".

Hymn to uroczysty i podniosły utwór liryczny, będący pieśnią pochwalną. Może być poświęcony bóstwu, wybitnej osobie, ważnemu wydarzeniu, ojczyźnie lub idei.

Sonet to gatunek liryczny o ściśle określonej budowie: składa się z dwóch czterowersowych i dwóch trójwersowych strof, z charakterystycznym układem rymów.

Highlight: Gatunki literackie liryki często charakteryzują się specyficzną budową stroficzną i układem rymów.

Oda to utwór o wzniosłej tematyce, sławiący osobę, wydarzenie lub ideę. Charakteryzuje się podniosłym stylem i często zbiorowym podmiotem lirycznym.

Pieśń to gatunek liryczny o uproszczonej budowie, często z refrenem i wyraźną rytmizacją. Może mieć charakter religijny, patriotyczny lub miłosny.

Definition: Pieśń - utwór liryczny przeznaczony do śpiewania, charakteryzujący się prostotą formy i wyrazistym rytmem.

Tren to utwór żałobny, pisany po śmierci bliskiej osoby. Wyraża uczucia, refleksje i wspomnienia związane ze zmarłym, przedstawiając go jako osobę wyjątkową.

Elegia to gatunek liryczny o poważnym, refleksyjnym charakterze, często poruszający problemy egzystencjalne i wyrażający smutek lub tęsknotę.

Psalm to religijna pieśń o charakterze modlitewnym, adresowana do Boga. Charakteryzuje się podniosłym stylem i głęboką duchowością.

Vocabulary: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia, myśli i przeżycia.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Charakterystyka wybranych gatunków dramatycznych

Dramat, jako jeden z trzech głównych rodzajów literackich, obejmuje różnorodne gatunki literackie, każdy o specyficznych cechach i funkcjach. Przyjrzyjmy się bliżej niektórym z nich.

Dramat właściwy to podstawowa forma dramatyczna, charakteryzująca się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Definition: Didaskalia - wskazówki autora dotyczące inscenizacji, gry aktorskiej, scenografii itp., umieszczone w tekście dramatu.

Tragedia to gatunek dramatyczny o poważnej tematyce, charakteryzujący się patosem i podniosłym stylem. Akcja tragedii rozwija się od wstępu, przez zawiązanie akcji, rozwój i punkt kulminacyjny, ale nie ma szczęśliwego zakończenia.

Komedia to gatunek o pogodnej treści, z dużą ilością wydarzeń i elementami komizmu. Charakteryzuje się szczęśliwym zakończeniem i często satyrycznym spojrzeniem na rzeczywistość.

Example: "Zemsta" Aleksandra Fredry jest klasycznym przykładem polskiej komedii.

Tragikomedia łączy elementy tragedii i komedii, często przedstawiając poważne tematy w lżejszej formie. Zazwyczaj kończy się szczęśliwie, mimo dramatycznych wydarzeń w trakcie akcji.

Highlight: Gatunki literackie dramatu różnią się nie tylko tematyką, ale także stylem języka i sposobem przedstawiania akcji.

Farsa to gatunek komediowy, w którym bohaterowie są wciągani w serię coraz bardziej nieprawdopodobnych wydarzeń. Charakteryzuje się przesadą i absurdalnym humorem.

Moralitet to alegoryczny gatunek dramatyczny, w którym postacie uosabiają cechy i wartości moralne. Jego celem jest przekazanie widzom moralnego przesłania.

Tragifarsa łączy elementy tragedii i farsy, często poruszając problemy społeczne i obyczajowe w sposób zarówno dramatyczny, jak i komiczny.

Misterium to średniowieczny dramat liturgiczny, przedstawiający treści religijne, zwłaszcza związane z życiem Jezusa Chrystusa.

Vocabulary: Akcja - ciąg wydarzeń przedstawionych w utworze dramatycznym, tworzących jego fabułę.

Dramat romantyczny, choć nie wymieniony bezpośrednio w tekście, jest ważnym gatunkiem, który łamał klasyczne zasady dramaturgii, wprowadzając elementy fantastyczne i mieszając tragizm z komizmem.

-
Rodzaje literackie
Epika
narrator
-Świat predstawiony
fabula
-utwór prozatorski
- brak
-rytm
- monolog liryczny
- myśli, wrazenia i prezyc

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Rodzaje literackie i ich charakterystyka

Rodzaje literackie to podstawowe kategorie, na które dzieli się literaturę. Wyróżniamy trzy główne rodzaje literackie: epikę, lirykę i dramat. Każdy z nich ma swoje charakterystyczne cechy i gatunki literackie.

Epika charakteryzuje się obecnością narratora, który opowiada o wydarzeniach i postaciach. Świat przedstawiony w utworach epickich jest rozbudowany, a fabuła odgrywa kluczową rolę. Utwory epickie są zazwyczaj pisane prozą, choć istnieją wyjątki, jak epos.

Vocabulary: Narrator - osoba opowiadająca historię w utworze epickim.

Liryka skupia się na wyrażaniu uczuć, myśli i wrażeń podmiotu lirycznego. W przeciwieństwie do epiki, liryka często posługuje się wierszem i charakteryzuje się brakiem rozbudowanej fabuły.

Definition: Podmiot liryczny - osoba mówiąca w utworze lirycznym, wyrażająca swoje uczucia i przemyślenia.

Dramat to rodzaj literacki przeznaczony do wystawiania na scenie. Charakteryzuje się dialogami i monologami postaci, brakiem narratora oraz obecnością didaskaliów - wskazówek scenicznych.

Highlight: Gatunki literackie to bardziej szczegółowe formy w obrębie każdego rodzaju literackiego, różniące się strukturą, tematyką i stylem.

Wśród gatunków literackich epiki znajdują się: epos, powieść, opowiadanie, legenda, baśń, mit, pamiętnik i nowela. Gatunki literackie liryki obejmują m.in. fraszkę, odę, pieśń, psalm, hymn, tren, sonet i elegię. Gatunki literackie dramatu to m.in. dramat właściwy, tragedia, komedia, tragikomedia, farsa, misterium i moralitet.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

17 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 17 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.