Jagna jest jedną z głównych postaci powieści "Chłopi" Władysława Reymonta. Pochodząca z rodziny Paczesiów, młoda i piękna dziewczyna zostaje żoną znacznie starszego Macieja Boryny, najbogatszego gospodarza we wsi Lipce. W momencie ślubu ma zaledwie 20 lat, podczas gdy jej mąż jest już sześćdziesięcioletnim wdowcem.
Jagna wyróżnia się na tle społeczności wiejskiej swoją urodą, temperamentem i pragnieniem wolności. Jest córką Marcjanny Paczesiowej, która sama boryka się z biedą po śmierci męża. Relacje w rodzinie Borynów są skomplikowane - szczególnie napięte stosunki łączą Jagnę z pasierbem Antkiem, z którym nawiązuje romans. To właśnie ten związek oraz późniejsze relacje z innymi mężczyznami doprowadzają do jej tragicznego końca - zostaje wygnana ze wsi przez mieszkańców Lipiec.
Historia Jagny w "Chłopach" przedstawia szerszy obraz życia wiejskiego, gdzie tradycyjne wartości zderzają się z indywidualnymi pragnieniami. Rodzina Borynów reprezentuje typową hierarchię patriarchalną, gdzie Maciej Boryna sprawuje władzę absolutną. Motyw rodziny w Chłopach jest ściśle związany z ziemią i tradycją, co widać w relacjach między bohaterami. Postać Jagny stała się symbolem buntu przeciwko sztywnym normom społecznym, a jej historia pokazuje tragiczne konsekwencje przekraczania przyjętych granic moralnych w XIX-wiecznej wsi polskiej. W najnowszej ekranizacji z 2023 roku rolę Jagny zagrała Kamila Urzędowska, nadając tej postaci nowy, współczesny wymiar.
