Porównanie klasycyzmu i romantyzmu
Romantyzm powstał jako sprzeciw wobec klasycyzmu (oświecenia). Te dwie epoki różnią się praktycznie we wszystkich aspektach, co czyni romantyzm rewolucyjnym przełomem w kulturze europejskiej.
Klasycyzm opierał się na rozumie, harmonii i regułach. Romantycy przeciwstawiali temu uczucia, wyobraźnię i łamanie wszelkich zasad. Oświeceniowcy wierzyli, że świat można poznać zmysłami i logicznym myśleniem - romantycy sięgali po intuicję, sny i objawienia.
W literaturze klasycyzmu dominowały jasne zasady gatunkowe, język był wyszukany i elegancki. Romantyzm wprowadził gatunkowy synkretyzm (mieszanie gatunków), język prosty, często inspirowany mową ludu. Bohaterem klasycyzmu był człowiek rozumny i typowy, romantyzmu - wyjątkowa jednostka, często buntownik i indywidualista.
💡 Romantyzm był totalną rewolucją wobec poprzedniej epoki! Odrzucił wszystko, co klasyczne, racjonalne i uporządkowane na rzecz tego, co tajemnicze, emocjonalne i nieprzewidywalne. To właśnie ta rewolucyjność sprawiła, że romantyczne idee do dziś inspirują twórców!
Romantyzm wprowadził również nowe tematy: fascynację przeszłością, szczególnie średniowieczem, zainteresowanie folklorem, ludowymi podaniami i baśniami oraz kult natury postrzeganej jako żywy organizm, a nie mechanizm (jak w oświeceniu).