Romantyzm to kluczowy okres w historii literatury i kultury polskiej, który ukształtował narodową tożsamość i wprowadził rewolucyjne zmiany w sposobie myślenia o sztuce i człowieku.
Cechy literatury romantycznej opierały się na kilku fundamentalnych założeniach. Najważniejszym z nich był indywidualizm, który podkreślał wyjątkowość jednostki i jej prawo do wyrażania własnych uczuć. Irracjonalizm w romantyzmie przejawiał się w zainteresowaniu tym, co tajemnicze, mistyczne i nadprzyrodzone. Romantycy odrzucali racjonalizm epoki oświecenia na rzecz intuicji i wyobraźni. Ludowość w romantyzmie czerpała z folkloru i kultury ludowej, które stały się źródłem inspiracji dla wielu dzieł.
Wśród przedstawicieli romantyzmu największy wpływ na polską literaturę mieli Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i Cyprian Kamil Norwid. Najsłynniejsze utwory romantyzmu to "Pan Tadeusz", "Dziady" oraz "Kordian", które do dziś stanowią kanon literatury polskiej. Główne idee romantyzmu koncentrowały się wokół walki o wolność narodu, kultu uczucia i natury oraz mesjanizmu narodowego. Filozofia romantyzmu opierała się na przekonaniu o duchowym wymiarze rzeczywistości i szczególnej roli poety-wieszcza w społeczeństwie. Nurty w romantyzmie obejmowały zarówno poezję patriotyczną, jak i twórczość mistyczną, przy czym szczególnie istotny był nurt narodowowyzwoleńczy, który kształtował świadomość Polaków w okresie zaborów. Początek romantyzmu w Polsce datuje się na rok 1822, kiedy to ukazał się pierwszy tom "Ballad i romansów" Adama Mickiewicza, rozpoczynając nową epokę w kulturze polskiej.
