Forma i konstrukcja powieści
"Zbrodnia i kara" to przykład powieści polifonicznej (wielogłosowej). Oznacza to, że narrator przedstawia czytelnikowi punkty widzenia różnych postaci, które ścierają się w dialogach, ale sam nie zajmuje stanowiska ani nie wskazuje, które poglądy uważa za słuszne.
W tej konstrukcji literackiej nie wydarzenia są najważniejsze, lecz ludzie, którzy poprzez nieustanne dyskusje i analizowanie siebie oraz innych posuwają akcję naprzód, jednocześnie coraz głębiej odsłaniając swoje wnętrze.
Główny bohater
Rodion Romanowicz Raskolnikow to 23-letni były student, który porzucił naukę z powodu biedy. Mimo skrajnej nędzy uważa się za lepszego od innych. Wyznaje relatywizm moralny - sądzi, że jednostki wybitne mogą przekraczać zasady moralne, nawet popełniać zbrodnie, jeśli służy to wyższym celom.
Kierując się tą teorią, Raskolnikow zabija starą lichwiarkę i jej siostrę. Dopiero po rozmowach z Sonią i lekturze Ewangelii zaczyna rozumieć, że naprawdę popełnił zbrodnię i powinien ponieść karę. Przyznanie się do winy staje się początkiem jego duchowego odrodzenia.
Ciekawostka: Postać Raskolnikowa pokazuje, jak niebezpieczne mogą być ideologie usprawiedliwiające przemoc w imię rzekomego dobra ogółu - to przesłanie, które pozostaje aktualne także we współczesnym świecie!