System rzymski - zasady i przykłady
System rzymski pozwala zapisywać liczby przy pomocy specjalnych symboli. Oto kilka podstawowych przykładów: IV oznacza 4, XL to 40, a XC to 90. Większe liczby to np. CD (400), CM (900), a LXXII to 72.
Istnieją dwie główne zasady zapisu liczb rzymskich. Pierwsza mówi, że obok siebie mogą występować co najwyżej trzy cyfry X, trzy cyfry C, trzy cyfry M, a pozostałe symbole mogą pojawiać się tylko raz. Te znaki pozwalają zapisać liczby od 1 do 3999.
Druga zasada jest super ważna - gdy mniejsza cyfra stoi przed większą, to odejmujemy wartość mniejszej od większej. Na przykład IV to 5-1=4. Taka kolejność może wystąpić tylko w niektórych przypadkach.
Ciekawostka: System rzymski nie używa cyfry zero, która w naszym codziennym systemie dziesiętnym jest niezbędna. Rzymianie nie potrzebowali zera w swoich obliczeniach!
Spójrzmy na kilka złożonych przykładów:
- CXLI = 100 + 40 + 1 = 141
- DXCII = 500 + 90 + 1 + 1 = 592
- XLIV = 40 + 4 = 44
- MCDX = 1000 + 400 + 10 = 1410