Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Poznaj Wyżyny: Śląska, Krakowsko-Częstochowska, Lubelska i Niecka Nidziańska

Zobacz

Poznaj Wyżyny: Śląska, Krakowsko-Częstochowska, Lubelska i Niecka Nidziańska
user profile picture

Tatiana Gościniak

@tatianagosciniak

·

134 Obserwujących

Obserwuj

Wyżyny Polski - kluczowe informacje o położeniu, geologii i krajobrazie

  • Wyżyny zajmują południową część Polski, między kotlinami a nizinami
  • Główne wyżyny to Wyżyna Śląska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Niecka Nidziańska, Wyżyna Kielecka i Wyżyna Lubelska z Roztoczem
  • Charakteryzują się niższymi temperaturami i wyższymi opadami niż otaczające tereny
  • Zbudowane głównie ze skał osadowych powstałych w mezozoiku
  • Ważne surowce mineralne: węgiel kamienny, wapienie, rudy metali
  • Występują formy krasowe i pokrywy lessowe

13.09.2022

1165

WYŻYNY
Położenie i klimat wyżyn
południowa Polska - między kotlinami a nizinami
śr. temperatury są niższe o ok. 1C niż na otaczających nizin

Charakterystyka Wyżyny Śląskiej

Wyżyna Śląska to region o bogatej historii geologicznej i ogromnym znaczeniu gospodarczym. Najwyższym szczytem jest Góra Świętej Anny.

Definition: Krajobraz miejsko-przemysłowy Wyżyny Śląskiej to obszar silnie przekształcony przez działalność człowieka, charakteryzujący się obecnością kopalń, hałd, zakładów przemysłowych i gęstej zabudowy miejskiej.

Geologia i surowce:

  • Orogeneza hercyńska doprowadziła do powstania zapadliska paleozoicznego
  • W karbonie utworzyły się pokłady węgla kamiennego (niecka górnośląska)
  • Występują mezozoiczne wapienie i dolomity oraz rudy cynku i ołowiu z domieszką kadmu

Przemysł i urbanizacja:

  • Region silnie zurbanizowany i uprzemysłowiony (Śląsko-Krakowski Okręg Przemysłowy)
  • Krajobraz mocno przekształcony przez działalność człowieka (hałdy, leje pokopalniane)

Hydrologia:

  • Położenie na dziale wodnym Wisły i Odry
  • Źródła dopływów Odry: Mała Panew, Kłodnica, Ruda
  • Źródła dopływów Wisły: Liswarta, Prosna

Gleby:

  • Dominują gleby płowe i technosole (przekształcone przez człowieka)

Example: Przykładem przekształcenia krajobrazu Wyżyny Śląskiej są liczne hałdy, czyli sztuczne wzniesienia usypane z odpadów kopalnianych.

WYŻYNY
Położenie i klimat wyżyn
południowa Polska - między kotlinami a nizinami
śr. temperatury są niższe o ok. 1C niż na otaczających nizin

Zobacz

Niecka Nidziańska i Wyżyna Lubelska z Roztoczem

Niecka Nidziańska

Niecka Nidziańska to obszar położony między Wyżyną Krakowsko-Częstochowską a Wyżyną Kielecką. Jej główną rzeką jest Nida.

Geologia i surowce:

  • W mezozoiku był to obszar zatoki morskiej, co doprowadziło do powstania wapieni, piaskowców i margli
  • W kenozoiku, podczas zlodowaceń, osadziły się piaski i gliny
  • Występują pokrywy lessowe
  • Rozwinął się kras gipsowy (około 77 jaskiń i schronisk skalnych)
  • Ważne surowce: gipsy, wapienie, siarka
  • Bogate złoża wód mineralnych (chlorkowo-sodowe, bromowe, siarczanowe, siarkowe)

Gleby:

  • Urodzajne rędziny, gleby płowe i mady

Vocabulary: Kras gipsowy - forma rzeźby terenu powstała w wyniku rozpuszczania skał gipsowych przez wodę.

Wyżyna Lubelska z Roztoczem

Wyżyna Lubelska rozciąga się wzdłuż linii Puławy-Lublin-Chełm, a jej południowa część przechodzi w Roztocze.

Geologia i surowce:

  • Zbudowana z utworów jurajskich
  • Występują karbońskie pokłady węgla kamiennego
  • Pokrywy lessowe, z których powstały żyzne gleby

Rzeźba terenu:

  • Charakterystyczne wąwozy i parowy

Highlight: Wyżyna Lubelska słynie z żyznych gleb, w tym czarnoziemów, które są jednymi z najlepszych gleb rolniczych w Polsce.

WYŻYNY
Położenie i klimat wyżyn
południowa Polska - między kotlinami a nizinami
śr. temperatury są niższe o ok. 1C niż na otaczających nizin

Zobacz

Położenie i klimat wyżyn Polski

Wyżyny zajmują południową część Polski, położone między kotlinami a nizinami. Klimat Wyżyny Śląskiej i innych wyżyn charakteryzuje się niższymi średnimi temperaturami (o około 1°C) oraz wyższymi opadami (600-850 mm rocznie) w porównaniu do otaczających terenów. Im dalej na wschód, tym bardziej kontynentalny staje się klimat.

Highlight: Wyżyny Polski cechują się chłodniejszym i wilgotniejszym klimatem niż otaczające je niziny i kotliny.

Geologia wyżyn jest ściśle związana z ich historią. W mezozoiku obszary te były zalewane przez morza, co doprowadziło do powstania skał osadowych takich jak wapienie, margle, kreda i piaskowce. Późniejsze zlodowacenia przyczyniły się do powstania pokryw lessowych i pól wydmowych.

Główne wyżyny Polski to:

  • Wyżyna Śląska
  • Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
  • Niecka Nidziańska
  • Wyżyna Kielecka (Małopolska)
  • Wyżyna Lubelska z Roztoczem

Vocabulary: Less - pylasta skała osadowa powstała w wyniku akumulacji pyłu nawiewanego przez wiatr.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Poznaj Wyżyny: Śląska, Krakowsko-Częstochowska, Lubelska i Niecka Nidziańska

user profile picture

Tatiana Gościniak

@tatianagosciniak

·

134 Obserwujących

Obserwuj

Wyżyny Polski - kluczowe informacje o położeniu, geologii i krajobrazie

  • Wyżyny zajmują południową część Polski, między kotlinami a nizinami
  • Główne wyżyny to Wyżyna Śląska, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Niecka Nidziańska, Wyżyna Kielecka i Wyżyna Lubelska z Roztoczem
  • Charakteryzują się niższymi temperaturami i wyższymi opadami niż otaczające tereny
  • Zbudowane głównie ze skał osadowych powstałych w mezozoiku
  • Ważne surowce mineralne: węgiel kamienny, wapienie, rudy metali
  • Występują formy krasowe i pokrywy lessowe

13.09.2022

1165

 

2/3

 

Geografia

32

WYŻYNY
Położenie i klimat wyżyn
południowa Polska - między kotlinami a nizinami
śr. temperatury są niższe o ok. 1C niż na otaczających nizin

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Charakterystyka Wyżyny Śląskiej

Wyżyna Śląska to region o bogatej historii geologicznej i ogromnym znaczeniu gospodarczym. Najwyższym szczytem jest Góra Świętej Anny.

Definition: Krajobraz miejsko-przemysłowy Wyżyny Śląskiej to obszar silnie przekształcony przez działalność człowieka, charakteryzujący się obecnością kopalń, hałd, zakładów przemysłowych i gęstej zabudowy miejskiej.

Geologia i surowce:

  • Orogeneza hercyńska doprowadziła do powstania zapadliska paleozoicznego
  • W karbonie utworzyły się pokłady węgla kamiennego (niecka górnośląska)
  • Występują mezozoiczne wapienie i dolomity oraz rudy cynku i ołowiu z domieszką kadmu

Przemysł i urbanizacja:

  • Region silnie zurbanizowany i uprzemysłowiony (Śląsko-Krakowski Okręg Przemysłowy)
  • Krajobraz mocno przekształcony przez działalność człowieka (hałdy, leje pokopalniane)

Hydrologia:

  • Położenie na dziale wodnym Wisły i Odry
  • Źródła dopływów Odry: Mała Panew, Kłodnica, Ruda
  • Źródła dopływów Wisły: Liswarta, Prosna

Gleby:

  • Dominują gleby płowe i technosole (przekształcone przez człowieka)

Example: Przykładem przekształcenia krajobrazu Wyżyny Śląskiej są liczne hałdy, czyli sztuczne wzniesienia usypane z odpadów kopalnianych.

WYŻYNY
Położenie i klimat wyżyn
południowa Polska - między kotlinami a nizinami
śr. temperatury są niższe o ok. 1C niż na otaczających nizin

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Niecka Nidziańska i Wyżyna Lubelska z Roztoczem

Niecka Nidziańska

Niecka Nidziańska to obszar położony między Wyżyną Krakowsko-Częstochowską a Wyżyną Kielecką. Jej główną rzeką jest Nida.

Geologia i surowce:

  • W mezozoiku był to obszar zatoki morskiej, co doprowadziło do powstania wapieni, piaskowców i margli
  • W kenozoiku, podczas zlodowaceń, osadziły się piaski i gliny
  • Występują pokrywy lessowe
  • Rozwinął się kras gipsowy (około 77 jaskiń i schronisk skalnych)
  • Ważne surowce: gipsy, wapienie, siarka
  • Bogate złoża wód mineralnych (chlorkowo-sodowe, bromowe, siarczanowe, siarkowe)

Gleby:

  • Urodzajne rędziny, gleby płowe i mady

Vocabulary: Kras gipsowy - forma rzeźby terenu powstała w wyniku rozpuszczania skał gipsowych przez wodę.

Wyżyna Lubelska z Roztoczem

Wyżyna Lubelska rozciąga się wzdłuż linii Puławy-Lublin-Chełm, a jej południowa część przechodzi w Roztocze.

Geologia i surowce:

  • Zbudowana z utworów jurajskich
  • Występują karbońskie pokłady węgla kamiennego
  • Pokrywy lessowe, z których powstały żyzne gleby

Rzeźba terenu:

  • Charakterystyczne wąwozy i parowy

Highlight: Wyżyna Lubelska słynie z żyznych gleb, w tym czarnoziemów, które są jednymi z najlepszych gleb rolniczych w Polsce.

WYŻYNY
Położenie i klimat wyżyn
południowa Polska - między kotlinami a nizinami
śr. temperatury są niższe o ok. 1C niż na otaczających nizin

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Dołącz do milionów studentów

Popraw swoje oceny

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Położenie i klimat wyżyn Polski

Wyżyny zajmują południową część Polski, położone między kotlinami a nizinami. Klimat Wyżyny Śląskiej i innych wyżyn charakteryzuje się niższymi średnimi temperaturami (o około 1°C) oraz wyższymi opadami (600-850 mm rocznie) w porównaniu do otaczających terenów. Im dalej na wschód, tym bardziej kontynentalny staje się klimat.

Highlight: Wyżyny Polski cechują się chłodniejszym i wilgotniejszym klimatem niż otaczające je niziny i kotliny.

Geologia wyżyn jest ściśle związana z ich historią. W mezozoiku obszary te były zalewane przez morza, co doprowadziło do powstania skał osadowych takich jak wapienie, margle, kreda i piaskowce. Późniejsze zlodowacenia przyczyniły się do powstania pokryw lessowych i pól wydmowych.

Główne wyżyny Polski to:

  • Wyżyna Śląska
  • Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
  • Niecka Nidziańska
  • Wyżyna Kielecka (Małopolska)
  • Wyżyna Lubelska z Roztoczem

Vocabulary: Less - pylasta skała osadowa powstała w wyniku akumulacji pyłu nawiewanego przez wiatr.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.