Procedury demokratyczne
Głosowanie czteroprzymiotnikowe to system, w którym obowiązują cztery zasady: bezpośredniość, równość, powszechność i tajemność głosowania. Najważniejsza cecha? W każdym okręgu wybierany jest tylko jeden kandydat, więc wygrywa ten z największą liczbą głosów.
Ten system używamy w wyborach prezydenta RP, senatorów, radnych w małych gminach (do 20 tys. mieszkańców) oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. To dlatego wybory prezydenckie często kończą się drugą turą!
Ważna różnica: senatorzy i radni potrzebują tylko względnej większości (czyli więcej głosów niż pozostali kandydaci). Prezydent i samorządowcy muszą zdobyć bezwzględną większość - ponad połowę wszystkich ważnych głosów.
Głosowanie pięcioprzymiotnikowe dodaje piąty element - proporcjonalność. Używamy go do wyboru posłów do Sejmu, Parlamentu Europejskiego i radnych w większych gminach. Tutaj działa próg wyborczy 5% - partie muszą zdobyć co najmniej tyle głosów, żeby dostać mandaty.
💡 Pamiętaj: Referendum to specjalne głosowanie, w którym obywatele decydują bezpośrednio o ważnych sprawach państwowych - nie wybierają przedstawicieli, ale podejmują konkretne decyzje.