Modele ustrojowe państw
Ustrój państwa określa, jak zorganizowane jest państwo i jak sprawowana jest w nim władza. Obejmuje strukturę organów państwowych, zasady sprawowania władzy oraz zakres praw i wolności obywateli. Wiedza o systemach politycznych pozwala nam lepiej rozumieć, jak funkcjonują państwa wokół nas.
System polityczny składa się z instytucji, idei i norm regulujących życie polityczne państwa. W zależności od relacji między organami władzy wyróżniamy różne systemy rządów: prezydencki, półprezydencki, superprezydencki, kanclerski, parlamentarno-gabinetowy i parlamentarno-komitetowy.
Państwa różnią się również formą rządów (monarchia lub republika), reżimem politycznym (demokratyczny, autorytarny lub totalitarny) oraz ustrojem terytorialno-prawnym (unitarny lub złożony). Warto pamiętać, że państwo demokratyczne opiera się na kilku kluczowych zasadach: suwerenności narodu, reprezentacji, podziału władzy, konstytucjonalizmu, państwa prawa i poszanowania praw mniejszości.
⚠️ Uwaga! Nie mylcie reżimu politycznego z systemem rządów. Reżim określa stopień demokratyzacji państwa, natomiast system rządów opisuje relacje między władzą wykonawczą a ustawodawczą.