Modele rodziny
Ta część dokumentu przedstawia szczegółową klasyfikację typów rodziny według różnych kryteriów. Socjologia rodziny wyróżnia wiele modeli, które odzwierciedlają różnorodność form życia rodzinnego we współczesnym świecie.
Ze względu na typ małżeństwa wyróżniamy rodziny monogamiczne oraz poligamiczne, w tym poliandrię (związek kobiety z kilkoma mężczyznami) i poliginię (związek mężczyzny z kilkoma kobietami).
Vocabulary: Poliandria to rzadka forma małżeństwa, w której kobieta ma kilku mężów jednocześnie.
Podział władzy w rodzinie pozwala wyróżnić modele matriarchalne, patriarchalne i partnerskie (egalitarne). Współczesne modele rodziny coraz częściej skłaniają się ku partnerskiemu podziałowi obowiązków i decyzyjności.
Klasyfikacja ze względu na dziedziczenie nazwiska i prestiżu obejmuje rodziny patrylinearne (dziedziczenie po ojcu), matrylinearne (po matce) i bilinearne (po obojgu rodzicach). Miejsce zamieszkania rodziny może być matrylokalne, patrylokalne lub neolokalne.
Example: W rodzinie neolokalne młode małżeństwo zakłada nowe gospodarstwo domowe, niezależne od rodziców obojga małżonków.
Typy rodzin WOS obejmują również podział ze względu na wielkość (rodziny małe - nuklearne, pełne lub niepełne, oraz rodziny duże - krewniacze), pokrewieństwo (biologiczne, zrekonstruowane, zastępcze), liczbę pokoleń (dwu- i wielopokoleniowe) oraz dzietność (małe i wielodzietne).
Definition: Rodzina zrekonstruowana (patchworkowa) to rodzina, w której przynajmniej jeden z partnerów ma dziecko z poprzedniego związku.
Ostatnia klasyfikacja dotyczy zakresu wyboru małżonków, wyróżniając małżeństwa endogamiczne (zawierane w obrębie własnej zbiorowości) i egzogamiczne (zawierane między różnymi zbiorowościami).
Highlight: Typologia rodziny wg Kawuli oraz innych socjologów pokazuje, jak złożone i różnorodne mogą być struktury rodzinne we współczesnym społeczeństwie.
