Porównanie systemów politycznych
Świat pełen jest różnych modeli sprawowania władzy. W Wielkiej Brytanii działa system parlamentarny z monarchą jako głową państwa i silnym premierem. Ciekawostką jest to, że monarcha nie ponosi żadnej odpowiedzialności politycznej ani konstytucyjnej!
Stany Zjednoczone reprezentują system prezydencki, gdzie prezydent łączy funkcję głowy państwa i szefa rządu. Tu władza jest silnie rozdzielona - prezydent może zostać usunięty tylko poprzez specjalną procedurę impeachmentu za poważne przestępstwa.
Francja wykorzystuje system półprezydencki (mieszany), w którym prezydent ma silną pozycję - przewodniczy obradom rządu i zarządza referenda. We Francji może występować tzw. koabitacja, gdy prezydent i premier pochodzą z przeciwnych opcji politycznych.
Warto wiedzieć! W Szwajcarii nie ma klasycznego trójpodziału władzy - to system oparty na radach i komitetach. Władza wykonawcza należy do Rady Federalnej wybieranej na 1 rok, co jest wyjątkowym rozwiązaniem na skalę światową.
W Niemczech funkcjonuje system parlamentarny z silną pozycją kanclerza i raczej reprezentacyjną rolą prezydenta. Tymczasem Rosja ma system superprezydencki, gdzie prezydent kontroluje praktycznie wszystkie aspekty władzy - powołuje premiera, ministrów, sędziów i gubernatorów.
Różnice między systemami widoczne są także w strukturze parlamentów - większość krajów ma parlamenty dwuizbowe, ale ich kompetencje i sposób wybierania znacząco się różnią. Na przykład brytyjska Izba Lordów składa się z członków dożywotnich, podczas gdy amerykański Senat wybierany jest w wyborach co 2 lata.