Państwa złożone i ich rodzaje
Państwa złożone to te, gdzie władza jest podzielona między centrum a regiony w sposób bardziej równomierny. Stany czy landy mają własne parlamenty, sądy i mogą stanowić prawo!
Federacje (jak USA czy Niemcy) to najczęstszy typ - regiony nie mogą wystąpić z kraju, ale mają dużą samodzielność. Konfederacje to luźniejsze związki suwerennych państw, jak Wspólnota Niepodległych Państw.
W federacji możesz mieć podwójne obywatelstwo - stanowe i federalne. System prawny też jest podwójny - prawo federalne i stanowe mogą się różnić.
Ciekawostka: W USA każdy stan może mieć inne przepisy dotyczące wieku zgody na małżeństwo czy kary śmierci!
Rozpad państw - kiedy wszystko się sypie
Państwa mogą się rozpadać na różne sposoby. Agresja to atak z zewnątrz (jak rosyjskie zajęcie Krymu), implozja to rozpad od środka wspierany z zewnątrz (Jugosławia w latach 90.).
Secesja oznacza pokojowe odłączenie się regionu - tak powstał Sudan Południowy w 2011 roku. Likwidacja to gdy państwo się po prostu dzieli na zgodę, jak Czechosłowacja.
Najczęstsze przyczyny to konflikty etniczne, religijne lub ekonomiczne. Czasem regiony czują, że centrum ich nie reprezentuje i wolą iść własną drogą.