Normy społeczne i instytucje

Normy społeczne są fundamentalnym elementem regulującym życie społeczne. Definiują one akceptowane zachowania w społeczeństwie.

Definition: Normy społeczne przykłady to reguły określające, jakie zachowanie jest akceptowane przez większość społeczeństwa.

Rodzaje norm społecznych obejmują:

1. Normy nakazowe - określające wzory postępowania
2. Normy zakazowe - określające działania zabronione
3. Normy formalne - zebrane w regulaminach i kodeksach
4. Normy nieformalne - o charakterze umownym, zwyczajowym

Example: Normy społeczne w szkole przykłady mogą obejmować punktualne przychodzenie na lekcje (norma nakazowa) lub zakaz używania telefonów podczas zajęć (norma zakazowa).

4 normy społeczne główne kategorie to:

1. Religijne
2. Moralne (etyczne)
3. Prawne
4. Zwyczajowe i obyczajowe

Highlight: Normy społeczne WOS (Wiedza o Społeczeństwie) obejmują wszystkie te kategorie, podkreślając ich znaczenie w kształtowaniu życia społecznego.

Instytucje społeczne pełnią kluczową rolę w realizacji i ochronie norm i wartości w życiu publicznym.

Definition: Instytucje społeczne przykłady to organizacje wykonujące zadania powierzone im przez członków społeczeństwa, kierujące się zasadą naczelną (celem).

Rodzaje instytucji społecznych:

• Polityczne
• Ekonomiczne
• Socjalne
• Religijne
• Medyczne
• Wychowawczo-kulturowe

Vocabulary: Anomia - stan braku zasad i prawnych regulacji, wprowadzony przez Emila Durkheima i badany przez Roberta Mertona.

Formy adaptacji anomii obejmują:

1. Konformizm - aprobata wartości uznawanych przez większość społeczeństwa
2. Innowacja
3. Rytualizm
4. Wycofanie
5. Bunt

Quote: "Anomia wprowadza w stan alienacji (samotność, bezradność, bezcelowość itp.)"

Zrozumienie norm społecznych i instytucji jest kluczowe dla analizy struktury społecznej w Polsce i innych społeczeństwach, pokazując, jak elementy struktury społecznej współdziałają w kształtowaniu życia zbiorowego.

Podstawy socjologii i życia zbiorowego

Socjologia to nauka badająca zjawiska i procesy zachodzące w życiu zbiorowym jednostek. Analizuje ona strukturę społeczeństwa, jego elementy oraz powiązania między nimi.

Vocabulary: Socjologia - nauka badająca zjawiska i procesy zachodzące w zbiorowym życiu jednostek.

Termin "socjologia" został wprowadzony przez francuskiego filozofa Augusta Comte'a. Dzieli się ona na dwie główne gałęzie:

1. Socjologia ogólna - analizuje strukturę i rozwój społeczeństwa jako całości.
2. Socjologia szczegółowa - bada wybrane fragmenty rzeczywistości społecznej, takie jak instytucje, procesy, zjawiska i zbiorowości.

Definition: Społeczeństwo definicja socjologia - całokształt relacji i interakcji między jednostkami tworzącymi zorganizowaną zbiorowość.

Formy życia zbiorowego obejmują różne poziomy organizacji społecznej:

1. Zbiór społeczny - ludzie mający wspólną cechę, np. przypadkowo zgromadzony tłum.
2. Zbiorowość społeczna - grupa, w której więź występuje przez krótki czas, np. kibice.
3. Więź społeczna - trwalsza forma relacji, np. rodzina.

Example: Przykładem zbiorowości społecznej mogą być kibice na meczu piłki nożnej, którzy tworzą tymczasową grupę połączoną wspólnym celem i emocjami.

Rodzaje więzi społecznych to kluczowy element struktury społecznej socjologia. Wyróżniamy:

• Więź naturalną (np. rodzina, pokrewieństwo)
• Więź zrzeszającą (wtórną, do której sami dołączamy)
• Więź stanowioną (narzuconą)

Highlight: Więzi społeczne są fundamentem struktury społecznej i determinują charakter interakcji między jednostkami w społeczeństwie.