Beztlenowe uzyskiwanie energii
Oddychanie beztlenowe to proces pozyskiwania energii bez udziału tlenu. Jest podobne do oddychania tlenowego, ale wykorzystuje inne akceptory elektronów, takie jak azotany czy siarczany. Zachodzi u niektórych bakterii, np. denitryfikacyjnych.
Definicja: Oddychanie beztlenowe polega na całkowitym utlenieniu organicznego substratu bez udziału tlenu, z wykorzystaniem alternatywnych akceptorów elektronów.
Proces ten obejmuje przenoszenie elektronów z NADH na alternatywne akceptory, co prowadzi do powstania gradientu protonowego i syntezy ATP. Ilość wytwarzanej energii jest niewiele mniejsza niż w przypadku oddychania tlenowego.
Highlight: Główna różnica między oddychaniem tlenowym a beztlenowym tkwi w ostatecznym akceptorze elektronów - w oddychaniu beztlenowym nie jest nim tlen.
Fermentacja to inny rodzaj beztlenowego uzyskiwania energii. Polega na niecałkowitym utlenieniu substratu organicznego, głównie glukozy. Zachodzi u niektórych bakterii, grzybów, protistów i w niektórych tkankach organizmów tlenowych.
Przykład: Fermentacja mlekowa zachodzi m.in. w bakteriach mlekowych, erytrocytach i włóknach mięśni szkieletowych przy niedoborze tlenu.
Fermentacja mlekowa produkuje ATP i kwas mlekowy (mleczan). Jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym do kiszenia warzyw, produkcji jogurtów, pieczywa i serów pleśniowych.
Vocabulary:
- Anaeroby obligatoryjne to bezwzględne beztlenowce, które nigdy nie wykorzystują tlenu.
- Anaeroby fakultatywne to względne beztlenowce, które mogą wykorzystywać tlen, ale są zdolne do życia bez niego.
