Budowa i funkcje DNA
DNA (kwas deoksyrybonukleinowy) to kluczowa makrocząsteczka zawierająca informację genetyczną organizmów. Jej budowa i funkcje są fundamentalne dla procesów życiowych.
Definicja: DNA to kwas deoksyrybonukleinowy, makrocząsteczka będąca nośnikiem informacji genetycznej organizmów.
Budowa DNA opiera się na nukleotydach jako jednostkach budulcowych. Każdy nukleotyd składa się z trzech elementów:
- Reszty kwasu fosforowego
- Cukru deoksyrybozy
- Zasady azotowej
Vocabulary: Nukleotydy - monomery tworzące łańcuch DNA.
Zasady azotowe w DNA dzielą się na dwie grupy:
- Dwupierścieniowe (puryny): adenina (A) i guanina (G)
- Jednopierścieniowe (pirymidyny): cytozyna (C) i tymina (T)
Highlight: Zasady azotowe łączą się w komplementarne pary: A=T i G=C, co jest kluczowe dla struktury podwójnej helisy DNA.
Nukleotydy łączą się ze sobą wiązaniami fosfodiestrowymi, tworząc długie łańcuchy polinukleotydowe. DNA ma charakterystyczną strukturę podwójnej helisy, składającą się z dwóch antyrównoległych łańcuchów polinukleotydowych.
Example: Schemat budowy DNA często przedstawia się jako "drabinkę", gdzie "szczeble" to pary zasad, a "boki" to łańcuchy cukrowo-fosforanowe.
Funkcje DNA obejmują:
- Przechowywanie informacji genetycznej
- Przekazywanie cech dziedzicznych
- Kontrolę syntezy białek
Quote: "DNA jest nośnikiem informacji genetycznej organizmów."
Zrozumienie budowy i funkcji DNA jest kluczowe dla wielu dziedzin biologii, medycyny i biotechnologii, umożliwiając postęp w badaniach genetycznych i rozwój nowych terapii.