Etapy trawienia składników odżywczych
Proces trawienia w układzie pokarmowym jest złożony i przebiega etapowo, angażując różne narządy i enzymy trawienne. Oto szczegółowy opis poszczególnych etapów:
-
Trawienie w jamie ustnej:
Do jamy ustnej uchodzą przewody trzech par ślinianek, które wydzielają ślinę. Ślina zawiera amylazę ślinową, enzym rozpoczynający rozkład cukrów złożonych.
-
Trawienie w żołądku:
W żołądku działa pepsyna, enzym częściowo trawiący białka. Pepsyna staje się aktywna pod wpływem kwasu solnego, który pełni również funkcję bakteriobójczą.
-
Trawienie w dwunastnicy:
Dwunastnica, będąca początkowym odcinkiem jelita cienkiego, otrzymuje enzymy z trzustki i żółć z wątroby. Trzustka produkuje sok trzustkowy zawierający:
- Trypsynę, która rozkłada białka
- Amylazę trzustkową, trawiącą cukry złożone
- Lipazę trzustkową, rozkładającą tłuszcze
Highlight: Żółć produkowana przez wątrobę nie jest enzymem, ale odgrywa kluczową rolę w trawieniu tłuszczów, rozbijając je na mniejsze cząsteczki, co ułatwia działanie lipazy trzustkowej.
- Trawienie w dalszych odcinkach jelita cienkiego:
W tej części układu pokarmowego wytwarzane są enzymy tworzące sok jelitowy. Enzymy te kontynuują rozkład białek, cukrów i tłuszczów do prostych związków, które są następnie wchłaniane przez ścianę jelita do krwi.
Example: Proces trawienia białka rozpoczyna się w żołądku dzięki pepsynie, jest kontynuowany w dwunastnicy przez trypsynę, a kończy się w jelicie cienkim dzięki enzymom soku jelitowego.
Vocabulary: Sok jelitowy - mieszanina enzymów produkowanych w jelicie cienkim, która kończy proces trawienia rozpoczęty w poprzednich odcinkach przewodu pokarmowego.
Kolejność trawienia pokarmów zależy od ich składu i miejsca, w którym rozpoczyna się ich rozkład. Cukry proste są trawione już w jamie ustnej, białka głównie w żołądku i jelicie cienkim, a tłuszcze przede wszystkim w dwunastnicy i jelicie cienkim.
Definition: Wchłanianie - proces, w którym strawione składniki odżywcze przechodzą przez ścianę jelita do krwi i limfy, skąd są transportowane do wszystkich komórek organizmu.
Czas trawienia różni się w zależności od rodzaju spożytego pokarmu. Przykładowo, woda jest wchłaniana stosunkowo szybko, podczas gdy tłuste potrawy mogą być trawione przez kilka godzin. Pełny proces od zjedzenia do wydalenia może trwać od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin.
