Mitoza i jej fazy

Mitoza to proces podziału jądra komórkowego, w wyniku którego z jednej komórki macierzystej powstają dwie komórki potomne o identycznym materiale genetycznym. Składa się z czterech głównych faz:

1. Profaza:

   • Chromosomy ulegają kondensacji
   • Zanika jąderko i błona jądrowa
   • Formuje się wrzeciono podziałowe

2. Metafaza:

   • Chromosomy układają się w płaszczyźnie równikowej komórki
   • Mikrotubule wrzeciona przyłączają się do kinetochorów chromosomów

3. Anafaza:

   • Chromatydy siostrzane rozdzielają się i są przeciągane ku przeciwległym biegunom komórki

4. Telofaza:

   • Chromosomy dekondensują
   • Odtwarzają się błony jądrowe i jąderka
   • Formują się dwa nowe jądra komórkowe

Highlight: Fazy mitozy (profaza, metafaza, anafaza, telofaza) zapewniają równy podział materiału genetycznego do komórek potomnych.

Vocabulary: Kinetochory - struktury białkowe na centromerach chromosomów, do których przyłączają się mikrotubule wrzeciona podziałowego.

Example: Podczas anafazy chromatydy siostrzane rozdzielają się, co przypomina rozciąganie sznurka między dwoma biegunami komórki.

Cytokineza

Cytokineza to proces podziału cytoplazmy, który następuje po mitozie i prowadzi do powstania dwóch odrębnych komórek potomnych. Proces ten różni się w komórkach zwierzęcych i roślinnych:

W komórkach zwierzęcych:

• Tworzy się pierścień kurczliwy zbudowany z włókien aktynowych
• Pierścień zaciska się, dzieląc komórkę na dwie części

W komórkach roślinnych:

• Formuje się przegroda pierwotna w środku komórki
• Przegroda ta rozrasta się od środka ku brzegom, dzieląc komórkę

Highlight: Cytokineza w komórkach roślinnych różni się od tej w komórkach zwierzęcych ze względu na obecność ściany komórkowej.

Vocabulary: Przegroda pierwotna - struktura formująca się podczas cytokinezy w komórkach roślinnych, która dzieli komórkę na dwie części.

Example: Cytokineza w komórce zwierzęcej przypomina zaciskanie portmonetki z suwakiem, gdzie "suwakiem" jest pierścień kurczliwy.

Znaczenie mitozy i cytokinezy jest ogromne dla organizmów. Procesy te umożliwiają wzrost, regenerację tkanek i zastępowanie starych komórek nowymi, zachowując przy tym integralność genetyczną organizmu.