Cytoplazma i jej składniki

Cytoplazma to wnętrze komórki eukariotycznej, składające się z cytozolu i organelli komórkowych. Cytoplazma budowa obejmuje:

• Cytozol - półpłynny składnik cytoplazmy
• Organelle komórkowe

Definicja: Cytozol to roztwór koloidalny, w którym fazą rozpraszającą jest woda, a fazą rozproszoną są związki organiczne i nieorganiczne.

Cytozol funkcje obejmują:

• Zapewnienie środowiska dla reakcji biochemicznych
• Pośredniczenie w transporcie substancji między organellami i środowiskiem zewnętrznym

Cytoszkielet to dynamiczna struktura białkowa występująca we wszystkich komórkach eukariotycznych. Składa się z:

• Mikrotubul
• Filamentów aktynowych (mikrofilamentów)
• Filamentów pośrednich

Highlight: Funkcje cytoszkieletu obejmują tworzenie szlaku transportu komórkowego, zapewnianie odporności na urazy mechaniczne, umożliwianie ruchu komórki oraz nadawanie jej kształtu.

Filamenty pośrednie i mikrotubule

Filamenty pośrednie funkcje obejmują:

• Wzmacnianie struktury jądra komórkowego
• Zapewnianie wytrzymałości mechanicznej komórki

Charakterystyka filamentów pośrednich:

• Zbudowane z różnych białek, m.in. keratyny
• Średnica około 10 nm
• Sztywne i bardzo wytrzymałe

Rodzaje filamentów pośrednich:

• Desminowe (w komórkach tkanki mięśniowej)
• Keratynowe (w komórkach nabłonka naskórka)
• Laminy jądrowe
• Neurofilamenty (w neuronach)

Highlight: Filamenty pośrednie tworzą gęstą sieć otaczającą jądro komórkowe i rozciągającą się do krańców komórki, co zapewnia wytrzymałość mechaniczną, szczególnie w komórkach narażonych na urazy.

Mikrotubule funkcje:

• Organizacja wnętrza komórki
• Utrzymywanie organelli w odpowiednim położeniu
• Tworzenie szlaków transportu wewnątrzkomórkowego
• Budowa wrzeciona podziałowego podczas podziałów komórkowych

Charakterystyka mikrotubul:

• Zbudowane z białka tubuliny (alfa i beta)
• Dynamiczne struktury, mogące zanikać, pojawiać się, wydłużać lub skracać
• Współpracują z białkami motorycznymi (dyneinami i kinezynami) w transporcie wewnątrzkomórkowym

Przykład: Mikrotubule tworzą szlaki transportu, wzdłuż których przemieszczają się substancje, organelle i pęcherzyki transportujące w komórce nerwowej.