Gen i Genom - Budowa Kwasów Nukleinowych
Wyobraź sobie, że DNA to instrukcja obsługi Twojego ciała zapisana w podwójnej helisie. Jest zbudowane z deoksyrybozy i czterech zasad azotowych: G, C, A, T. Ta cząsteczka przechowuje całą informację genetyczną odpowiedzialną za dziedziczenie cech.
RNA działa jak pomocnik DNA - ma pojedynczą nić, zawiera rybozę i zamiast tyminy używa uracylu (U). Występuje w trzech rodzajach: mRNA przenosi informacje, tRNA transportuje aminokwasy, a rRNA buduje rybosomy.
Gen to fragment DNA zawierający przepis na konkretne białko. Składa się z części regulatorowej (kontrolującej) i strukturalnej, zawiera eksony (kodujące) i introny (niekodujące). Genom to kompletna biblioteka genetyczna organizmu.
💡 Pamiętaj: Zasada komplementarności to jak klucz do zamka - A zawsze łączy się z T, a G z C!
Podczas podziałów komórkowych DNA kondensuje się w chromosomy złożone z dwóch chromatyd połączonych centromerem. Replikacja DNA przed podziałem zapewnia, że każda nowa komórka otrzyma identyczną kopię informacji genetycznej.