Genetyka klasyczna

Alternatywny zapis:

a A a Aa a aa Krzyżówki testowe dwugenowe Wariant 1 Wariant 2 AABB x aabb AaBbx aabb AB AB Ab aB ab ab AaBb ab AaBb Aabb aaBb aabh Dziedziczenie jądrowe -dotyczy genów zlokalizowanych genomie jadrowym. Potomstwo otrzymuje polowę genow od ojca polowę od matki. уса • Dziedziczenie pozajądrowe - dotyczy genów zlokalizowanych w genomach mitochondrialnymi chloroplastowym. Potomstwo otrzymuje geny wyłącznie od matki. Dominacja pełna (zupełna, całkowita) -allel dominujący maskuje exspresje allelu recesywnego u heterozygoty Dominaga niepełna allel dominujący nie maskuje petni exspresji allelu recesywnego, więc fenotypie mogą występować cechy recesywne Kodominacia. – zaden 2. alleli nie jest ani do dominujacy ani recesywny Plejotropia - pojedynczy gen wpływa cech fenotypowych gropa grupa np. u kotów allel dominujący, nа kilka артушајасу на телаподелени powoduje wystąpienie białego futra, niebieskich oczu i wad stuchu. Allele wielokrotne - ten sam gen ma ponad 2 allele пр. 17, 18, i депотуру kodujace gropy куші а: раза, | Ai B: 1B,B, B; А.В AB 1'1" grupa gropa: ii Geny dopełniające się (komplementarne) - депу, które współdziałają w powstawaniu danej cechy. epistaza - maskowanie działania genu przez inny gen Geny kumulatywne x aabbcc gamety: ABC abc F₁: Aa Bb Cc x Aa Bb Cc P: AA BBC C Chromosomowa tesnia ZAŁOZENIA: Dziedziczenia geny znajdują się na chromosomach · wszystkie geny są utozone liniowo · Kazdy gen zajmuje określone miejsce (tzw. locus) • -na chromosomach homologicznych allele jednego genu zajmują to samo miejsce geny znajdujące się na jednym chromosomie, to geny sprzezone - тода na one być rozdzielone • przy crossing-over częstość zachodzenia crossing-over między genami w obrębie pary chromosomów homologicznych jest stała dla danego gatunku ·częstość zachodzenia crossing-over wpływa odległość między genami I'm dalej od siebie są położone, tym częściej zachodzi crossing-over. mapowanie genów - ustalanie połozenia genów w na jednostki odległości między genami-CM i chromosomie centy-Morgany 1CM = 1% częstości zachodzenia crossing-over Rekombinanty-gameta potomna powstała w wyniku crossing-or AB/ab X ab/ab P F₁ AB/ab ab/ab Ablab aB/ab rekombinanty Przykład 2 strona 101 częstość zachodzenia geny crossing-over [%] AC 15 AB BC 20 5 vim. jednostki mapowe odległości między genami: -A i C = 15j.m -AiB =20j.m. -BiC = 5j. m A 20j.m. 15j.m. U człowieka: C B 5j.m. Cechy sprzęzone z płcią płeć zeńska - chromosomy płeć męska - chromosomy XY XX Kariotyp - Kompletny zestaw chromosomów Autosomy - wszystkie chromosomy poza chromosomami płci Homogametyczność d 0 -Każda płeć wytwarza gamety identyczne pod względem chromosomów płci - osobnik zeński ma 2 chromosomy płci, a osobnik męski ma 1 Heterogametyczność męska - osobnik męski wytwarza płci Jana 2 rózne chromosomy - jest tak m.in. u ssaków Heterogametyczność żeńska -osobnik zeński wytwarza 2 różne chromosomy płci jest tak m.in. u ptaków i ciem U Środowiskowa determinacja płci -u gadów i płazów -temperatura otoczenia wpływa na Haploidalna determinacja ptci płeć -U niektórych zwierząt (np. pszczoły miodnej) 2 -Samice rozwijają się z jaj zapłodnionych (2n), a samce z niezapłodnionych (1n) Determinacja ptci u roślin Większość roślin nie ma chromosomów płci, a ich płeć jest kodowana na autosomach. U roślin, które mają chromosomy płci występuje heterogametyczność męska lub Reńska. U niektórych osobników płeć moze modyfikowana przez środowisko. być Określanie prawdopodobieństwa wystąpienia cechy sprzęzonej 2 płcią P хру дашету хо, у o F 9 XD x X хо Y XD XD XDY xoxdxdy xoxd x³, xd Prawdopodobieństwo daltonizmu u dziecka wynosi 25%. Dziedziczenie pozajądrowe - to dziedziczenie genów znajdujących się w materiale. genetycznym organelli półautonomicznych. Prekazywanie organelli półautonomicznych podczas procesu zapłodnienia. gameta reiska are in un ww ZAPŁODNIENIE 2n gameta męska zygota An DZIEDZICZENIE CHLOROPLASTOWE U Przykładem jest dziedziczenie barwy pędów. dziwaczka peruwiańskiego. Krzyzówka 1. zeńska roślina o X męska roślina o zółtozielonych pędach zielonych pędach O potomstwo wyłącznie zółtozielonych pędach Krzyzówka 2. zeńska roślina o zielonych pędach X męska roślina o sóttazielonych pędach potomstwo wyłącznie o zielonych pędach DZIEDZICZENIE MITOCHONDRIALNE Przyrtady: 1, U owiec geny mitochondrialne wpływają mase urodzeniowa jagniat na шртушаја na cycia guy zawartość twszczu w mleku