Komórki prokariotyczne i eukariotyczne

Alternatywny zapis:

pętle chromosomu są stabilizowane przez zasadowe białka niehistonowe. Taka struktura nosi nazwę chromosomu bakteryjnego Budowa błonę komórkową otacza sztywna ściana komórkowa zbudowana z głownie mureiny Niektóre bakterie na powierzchni ściany komórkowej mają dodatkową błonę zewnętrzną W błonach otaczających komórki bakteryjne mogą być zakotwiczone rzęski (białkowe twory zewnętrznej błony komórkowej), które umożliwiają tym organizmom aktywny ruch Komórka bakteryjna może być dodatkowo otoczona otoczką śluzową (utworzoną zazwyczaj z polisacharydów) rzęska wnetrze komórki bakteryjnej wypełnia cytozol, w którym znajdują się: Chromosom bakteryjny (koliście zamknięta cząsteczka DNA). Zawiera on wszystkie geny niezbędne do prawidłowego funkcjonowania komórki. Obszar cytozolu zawierający chromosom -NUKLEOID plazmid Plazmidy, czyli małe koliste cząsteczki DNA. Geny plazmidów zawierają informacje o cechach, które są przydatne, ale nie zawsze niezbędne do życia komórki bakterii Rybosomy, czyli struktury zbudowane z rRNA i białek, uczestniczące w biosyntezie białek Tylakoidy (chromatofory), czyli połączone lub niepołączone z błoną komórkową struktury zawierające barwniki fotosyntetyczne (wys. Tylko u autotroficznych bakterii fotosyntezujących), umożliwiają zachodzenie fotosyntezy rybosom otoczka śluzowa ściana komórkowa Komórka bakterii heterotroficznej. błona komórkowa białka niehistonowe сами chromosom bakteryjny wewnątrzkomórkowe wpuklenia błony komórkowej, w których zachodzą procesy oddychania tlenowego Chromosom bakteryjny. tylakoid-wewnątrzkomórkowe wpuklenie błony komórkowej, w którym zachodzi fotosynteza rybosom błona zewnętrzna Komórka bakterii autotroficznej (sinicy). DNA ∞∞∞o pętle Komórki eukariotyczne Komórki eukariotyczne mają jądro komórkowe. cechą tych komórek jest wysoko uorganizowany system błon śródplazmatycznych, które tworzą w komórce przedziały o różnej budowie i Funkcjach. Do przedziałów komórkowych należą wszystkie organelle oddzielone błonami od cytozolu. -> Ich materiał genetyczny ma postać liniowych cząsteczek DNA, które są oddzielone od cytozolu otoczką jądrową. Cząsteczki DNA są nawinięte na zasadowe białka histonowe i tworzą chromosomy eukariotyczne. Ta struktura nosi nazwę NUKLEOSOMU Komórki zwierzęce Komórki zwierzęce są oddzielone od środowiska wyłącznie błoną komórkową. W ich wnętrzu znajdują się lizosomy, a ich materiałem zapasowym jest głównie glikogen. centrosom mitochondrium rybosom aparat Golgiego błona komórkowa siateczka śródplazmatyczna szorstka siateczka śródplazmatyczna szorstka mitochondrium cytozol Komórki roślinne Komórki roślinne mają ścianę komórkową zbudowaną głównie z celulozy. W ich wnętrzu występują duże, centralnie położone wakuole oraz plastydy, np. chloroplasty. Podstawowym materiałem zapasowym komórek roślinnych jest skrobia. jądro komórkowe chloroplast jądro komórkowe błona komórkowa Gizren CENTER CASPER Leren LAND -peroksysom GATHO Cząsteczki DNA w komórkach eukariotycznych są na- winięte na białka histonowe i wspólnie tworzą strukturę zwaną nukleosomem. lizosom wodniczka cytozol siateczka śródplazmatyczna gładka białka histonowe siateczka śródplazmatyczna gładka rybosom wakuola peroksysom ściana komórkowa cząsteczka DNA Komórki grzybowe Komórki grzybowe mają ścianę komórkową zbudowaną głównie z chityny, a ich podstawowym materiałem zapasowym jest glikogen. wakuola rybosom Nazwa Jądro komórkowe Mitochondria Chloroplasty ściana komórkowa jądro komórkowe Główne struktury komórek eukariotycznych Wakuole Siateczka śródplazmatyczna Komórki eukariotyczne szorstka Siateczka śródpla- zmatyczna gładka Aparat Golgiego Lizosomy Peroksysomy Rybosomy Centrosomy aparat Golgiego LIFES mitochondrium cytozol centrosom Organelle otoczone jedną błoną blona komórkowa peroksysom siateczka śródplazmatyczna szorstka Charakterystyka Organelle otoczone dwiema błonami • Zawiera DNA, który jest materiałem genetycznym odpowiedzialnym za cechy danego organizmu oraz procesy związane z dziedziczeniem cech. siateczka śródplazmatyczna gładka • Zachodzi w nich oddychanie tlenowe, w którego wyniku ze związków organicznych jest uwalniana energia niezbędna komórce. • Występują w komórkach roślin oraz protistów roślinopodobnych. • Zachodzi w nich fotosynteza. Organelle nieotoczone błoną • Przeprowadzają syntezę białek. • Uczestniczą w podziałach komórek. Jest pokryta rybosomami. • Jest miejscem syntezy białek, np. wydzielanych poza komórkę oraz budujących błony. • Jest miejscem syntezy lipidów, magazynowania jonów oraz detoksykacji substancji toksycznych. • Odpowiada głównie za modyfikowanie, sortowanie i transport blałek. • Zachodzi w nich trawienie wewnątrzkomórkowe. • Są miejscem zachodzenia reakcji utleniania różnych związków oraz neutralizacji reaktywnych form tlenu. • Odpowiadają za stan uwodnienia komórek, magazynują różne substancje oraz biorą udział w procesie trawienia. Komórki wyspecjalizowane specjalizacja - przystosowanie budowy komórki do pełnienia określonych funkcji w organizmie Neurony- - komórki zwierzęce przystosowane do przewodzenia impulsów w układzie nerwowym, mają wydłużony kształt i liczne wypustki o długości nawet 1 m Krwinki czerwone - komórki zwierzęce przystosowane do transportu tlenu w organizmie - u większości ssaków nie mają jądra i większości organelli komórkowych Człony naczyń - komórki roślinne występujące w drewnie - są martwe, długie i pozbawione ścian poprzecznych, dlatego sprawnie transportują wodę z solami mineralnymi Człony rurek sitowych- komórki roślinne występujące w łyku - są żywe, długie, a ich ściany poprzeczne, nazwane sitami mają liczne otwory. Komórki te nie mają większości organelli, w tym jądra komórkowego. Dzięki temu sprawnie transportują związki organiczne w obrębie rośliny. zgrubienia ściany komórkowej siateczka śródplazmatyczna plastyd pole sitowe protoplast pozbawiony większości organelli Przedziały komórkowe Organelle otoczone błonami tworzą w komórce system zamkniętych, ale ściśle współpracujących ze sobą przedziałów (kompartmentów). W każdym z nich panują odmienne warunki i odbywają się inne procesy. Przedziały komórki zapewniają rozdział przestrzenny procesów metabolicznych, dzięki czemu komórka funkcjonuje bez zakłóceń. Poszczególne przedziały komórki kontaktują się ze sobą za pomocą cytozolu lub pęcherzyków transportujących.