Podział komórek ze względu na obecność jądra komórkowego

Komórki dzielą się na dwie główne kategorie: komórki prokariotyczne i komórki eukariotyczne. Ta klasyfikacja opiera się na obecności lub braku jądra komórkowego.

Komórki prokariotyczne to przede wszystkim komórki bakterii. Natomiast komórki eukariotyczne obejmują komórki roślinne, zwierzęce i grzybowe.

Mimo różnic, oba typy komórek mają pewne cechy wspólne:

• Są oddzielone od otoczenia błoną komórkową, często również ścianą komórkową.
• Ich wnętrze wypełnia cytozol - wodny, koloidalny roztwór różnych związków, głównie białek.
• Ich materiał genetyczny ma postać DNA.
• Zawierają rybosomy.

Highlight: Główną różnicą między komórkami prokariotycznymi a eukariotycznymi jest obecność jądra komórkowego w komórkach eukariotycznych.

Istnieją również inne istotne różnice:

• Ściany komórkowe w komórkach prokariotycznych są zbudowane z peptydoglikanu mureiny, podczas gdy w komórkach eukariotycznych z polisacharydów (celuloza u roślin, chityna u grzybów).
• DNA komórek prokariotycznych ma postać kolistych cząsteczek znajdujących się w cytozolu (chromosom bakteryjny), natomiast DNA komórek eukariotycznych ma zwykle postać liniowych cząsteczek oddzielonych od cytozolu otoczką jądrową.
• Komórki eukariotyczne posiadają liczne błony śródplazmatyczne, które dzielą komórkę na przedziały o różnej budowie i funkcjach (kompartmentacja), czego nie obserwuje się w komórkach prokariotycznych.

Vocabulary: Kompartmentacja - zróżnicowanie komórek eukariotycznych na przedziały o różnych funkcjach.

Komórki eukariotyczne - zaawansowana struktura wewnętrzna

Komórki eukariotyczne charakteryzują się obecnością jądra komórkowego i wysoko uorganizowanym systemem błon śródplazmatycznych. Te cechy odróżniają je od komórek prokariotycznych i umożliwiają bardziej złożone funkcje.

Kluczowe cechy komórek eukariotycznych:

1. Posiadają jądro komórkowe
2. Mają system błon śródplazmatycznych tworzących przedziały o różnych funkcjach
3. Materiał genetyczny w postaci liniowych cząsteczek DNA oddzielonych od cytozolu otoczką jądrową

Definition: Nukleosom to struktura składająca się z cząsteczek DNA nawiniętych na zasadowe białka histonowe, tworząca chromosomy eukariotyczne.

Komórki zwierzęce i komórki roślinne to dwa główne typy komórek eukariotycznych, różniące się pewnymi cechami:

Komórki zwierzęce:

• Oddzielone od środowiska tylko błoną komórkową
• Zawierają lizosomy
• Głównym materiałem zapasowym jest glikogen

Komórki roślinne:

• Posiadają ścianę komórkową zbudowaną głównie z celulozy
• Mają duże, centralnie położone wakuole
• Zawierają plastydy, np. chloroplasty
• Podstawowym materiałem zapasowym jest skrobia

Highlight: Budowa komórki eukariotycznej jest znacznie bardziej złożona niż prokariotycznej, co umożliwia bardziej zaawansowane funkcje i specjalizację komórek w organizmach wielokomórkowych.

Example: Chloroplasty w komórkach roślinnych umożliwiają proces fotosyntezy, co jest kluczową różnicą między komórkami roślinnymi a zwierzęcymi.

Budowa komórki zwierzęcej i budowa komórki roślinnej mają wiele wspólnych elementów, takich jak mitochondria, aparat Golgiego czy siateczka śródplazmatyczna, ale różnią się obecnością specyficznych struktur dostosowanych do ich funkcji w organizmie.