Budowa i funkcje układu krwionośnego
Układ krążenia jest fundamentalnym systemem w organizmie człowieka, a krew pełni w nim kluczową rolę. Strona ta przedstawia szczegółowy opis składu krwi i jej funkcji, co jest istotne dla zrozumienia budowy i funkcji krwi klasa 7.
Definition: Krew to płynna tkanka łączna, składająca się z elementów stałych (morfotycznych) i płynnych.
Elementy stałe krwi (morfotyczne) obejmują:
- Krwinki czerwone (erytrocyty) - ich liczba waha się od 4 do 6 milionów na mm³.
- Krwinki białe (leukocyty) - występują w ilości 4-10 tysięcy na mm³.
- Płytki krwi (trombocyty) - ich liczba wynosi od 150 do 400 tysięcy na mm³.
Highlight: Prawidłowa liczba elementów morfotycznych krwi jest kluczowa dla zdrowia. Zbyt mała liczba erytrocytów może wskazywać na anemię, podczas gdy zbyt duża - na czerwienicę.
Elementy płynne krwi to przede wszystkim osocze, które składa się z:
- 90% wody
- 10% związków organicznych, takich jak:
a) białka
b) węglowodany (cukry)
c) tłuszcze
d) witaminy
e) hormony
Osocze zawiera również gazy (tlen, dwutlenek węgla, azot) oraz jony różnych pierwiastków, w tym sodu, potasu, wapnia, magnezu, żelaza, chloru, jodu i fosforu.
Vocabulary: Hemoglobina - barwnik krwi odpowiedzialny za transport tlenu.
Example: Osoby cierpiące na anemię powinny spożywać produkty bogate w żelazo, takie jak wątróbka, która zawiera duże ilości tego pierwiastka.
Warto zapamiętać kilka kluczowych informacji:
- Anemia występuje, gdy liczba krwinek czerwonych spada do 2-3 milionów na mm³.
- Czerwienica to stan, w którym liczba krwinek czerwonych przekracza 10 milionów na mm³.
- Krwinki białe pełnią funkcję obronną, chroniąc organizm przed chorobami.
- Czas krzepnięcia krwi zależy od ilości płytek krwi.
Quote: "Oksy" po łacinie oznacza tlen, co podkreśla znaczenie tego gazu w funkcjonowaniu krwi.
Zrozumienie składu i funkcji krwi jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania układu krążenia. Funkcje układu krwionośnego obejmują transport tlenu i składników odżywczych, obronę organizmu przed patogenami oraz regulację temperatury ciała. Obieg krwi w organizmie zapewnia dostarczenie tych niezbędnych elementów do wszystkich tkanek i narządów.
