Kwasy nukleinowe - budowa i funkcje
Kwasy nukleinowe to polimery składające się z nukleotydów, które pełnią rolę nośników informacji genetycznej. Każdy nukleotyd zawiera trzy podstawowe elementy: cukier pięciowęglowy, resztę fosforanową i zasadę azotową.
DNA składa się z nukleotydów zawierających deoksyrybozę jako cukier oraz cztery zasady: adeninę, guaninę, cytozynę i tyminę. Puryny (adenina i guanina) są większe od pirymidyn (cytozyna i tymina). RNA zawiera natomiast rybozę i zamiast tyminy ma uracyl.
Nukleotidy łączą się wiązaniami 3,5'-fosfodiestrowymi, tworząc polarny łańcuch z końcem 5' i 3'. DNA tworzy podwójną helisę utrzymywaną przez wiązania wodorowe - dwa między A-T i trzy między C-G.
Pamiętaj: Reguła Chargaffa oznacza, że łańcuchy DNA są komplementarne - jeśli na jednym jest A, na drugim musi być T!
Funkcje kwasów nukleinowych różnią się znacznie. DNA przechowuje informację genetyczną i określa strukturę białek. RNA ma trzy główne typy: mRNA przenosi informację z DNA, rRNA buduje rybosomy, a tRNA transportuje aminokwasy podczas syntezy białek.