Knowunity
Dziel się wiedzą
Biologia /
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Łucja Wójcik
24 Followers
14
Udostępnij
Zapisz
Notatka z działu 1 do klasy 2 - zakres podstawowy
1/2
Notatka
1. Organizm człowieka jako funkcjonalna całość 1.1. Hierarchiczna budowa organizmu człowieka Budowa organizmu: komórki → tkanki → narządy → układy narządów → organizm Poziomy organizacji budowy naszego ciała: 1. Komórka - podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna organizmu 2. Tkanka - zespół komórek o podobnej budowie i wspólnym pochodzeniu pełniący określone funkcje 3. Narząd - zespół tkanek wyspecjalizowanych w pełnieniu określonych funkcji 4. Układ narządów - zespół narządów współdziałających przy wykonywaniu danej czynności 5. Organizm - współdziałające układy narządów, tworzące funkcjonalną całość Układy narządów człowieka: Układ mięśniowy → czynna część układu ruchu → umożliwia poruszanie się Układ szkieletowy → bierna część układu ruchu → utrzymuje ciężar ciała → nadaje ciału kształt → chroni narządy wewnętrzne → magazynuje sole mineralne Układ oddechowy → zapewnia wymianę gazową - dostarcza tlen i usuwa z organizmu dwutlenek węgla Układ pokarmowy → umożliwia pobieranie, trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych → umożliwia usuwanie niestrawionych resztek pokarmu Układ krwionośny → odpowiada za transport różnych substancji np. składników pokarmowych i gazów oddechowych Układ limfatyczny → bierze udział w reakcjach obronnych organizmu → transportuje niektóre substancje np. tłuszcze Układ nerwowy → umożliwia reagowanie na bodźce odbierane ze środowiska → koordynuje pracę narządów wewnętrznych Układ hormonalny → bierze udział w regulowaniu procesów życiowych za pomocą hormonów Układ moczowy → zapewnia wydalanie niektórych produktów metabolizmu np. mocznika Układ rozrodczy → umożliwia rozmnażanie się → wytwarza komórki płciowe Skóra → chroni wnętrze ciała przed infekcjami i urazami mechanicznymi → pośredniczy w odbieraniu bodźców ze środowiska zewnętrznego → bierze udział w termoregulacji Homeostaza - zdolność organizmu do utrzymywania względnie stałych warunków środowiska...
Pobierz aplikację
wewnętrznego Za utrzymanie równowagi wewnętrznej organizmu odpowiadają tzw. mechanizmy homeostatyczne Przykłady parametrów utrzymywanych w organizmie na względnie stałym poziomie: temperatura ciała (35,5-37°C) stężenie glukozy we krwi (70-140 mg/ml krwi) pH krwi (7,35-7,45) ciśnienie krwi (120/80 mm Hg) uwodnienie organizmu i stężenie soli mineralnych stężenie tlenu i dwutlenku węgla we krwi 1.2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa Rodzaje tkanek: Tkanka nerwowa → mózg → rdzeń kręgowy → nerwy Tkanka nabłonkowa → pęcherzyki płucne → naskórek → nabłonek wyścielający jelito Tkanka mięśniowa → serce → mięśnie gładkie przewodu pokarmowego → mięśnie szkieletowe Tkanka łączna → krew → tkanka tłuszczowa → kość → ścięgno Rodzaje tkanek nabłonkowych Rodzaj tkanki Rysunek tkanki Budowa Funkcje tkanki tkanki Nabłonek jednowarstwowy płaski Nabłonek jednowarstwowy sześcienny Nabłonek jednowarstwowy walcowaty błona podstawna jądro komórkowe Płaskie komórki tworzące cienką warstwę Komórki w kształcie sześcianu Wysokie komórki w kształcie walca, niektóre mają wypustki Umożliwia transport różnych substancji np. tlenu i dwutlenku węgla Wydziela i wchłania substancje, wyściela przewody wyprowadzające różnych gruczołów Wchłania i wydziela substancje Występowanie tkanki Pęcherzyki płucne oraz włosowate naczynia krwionośne Przewody wyprowadzające gruczołów np. ślinianek, kanaliki nerkowe Żołądek, jelito cienkie Nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy Nabłonek wielowarstwowy płaski 14574674674-176 Wysokie i niskie komórki, których układ daje wrażenie wielu warstw Rodzaje tkanki mięśniowej: Wiele warstw komórek, które są coraz cieńsze Wyściela dużą część dróg oddechowych Ochrona Drogi oddechowe Powierzchnia ciała Tkanka mięśniowa - komórki mięśniowe + włókna mięśniowe = Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa buduje mięśnie szkieletowe → włókna mięśniowe są długie i cylindryczne, a jądra znajdują się na ich obrzeżach → na preparatach mikroskopijnych jest widoczne poprzeczne prążkowanie włókna → skurcze są prawie zawsze zależne od woli Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca → buduje serce → komórki mięśniowe są widlasto rozgałęzione i połączone wstawkami w przestrzenną sieć → mają 1 lub 2 jądra położone centralnie → na preparatach mikroskopijnych jest widoczne poprzeczne prążkowanie → skurcze są szybkie i niezależne od woli Tkanka mięśniowa gładka → buduje ściany narządów wewnętrznych np. jelit → komórki mięśniowe są wydłużone i zwężone na końcach → mają 1, centralnie położone jądro → brak prążkowania → skurcze są powolne, długotrwałe i niezależne od woli Tkanka nerwowa = neurony + komórki glejowe Tkanka nerwowa: neurony → są zdolne do przewodzenia impulsów nerwowych → odbierają bodźce ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego kontrolują i koordynują pracę narządów - przekazują informacje komórki glejowe → dostarczają neuronom substancji odżywczych → tworzą osłonki mielinowe wokół aksonów Budowa neuronu: jądro komórkowe dwa rodzaje wypustek: dendryty - liczne rozgałęziające się wypustki → akson - pojedyncza, długa i rozgałęziona na końcu wypustka, zazwyczaj zakończona osłonką mielinową dendryty jądro komórkowe ciało komórki nerwowej akson rozgałęzione zakończenie aksonu 1.3. Tkanka łączna Neurony - zdjęcie mikroskopowe. Tkanka łączna = komórki + substancja międzykomórkowa Rodzaje tkanek łącznych: właściwa → włóknista - tworzy ścięgna, występuje w skórze → tłuszczowa - tworzy tkankę podskórną podporowa → kostna - buduje kości → chrzestna - pokrywa nasady kości płynna → krew - wypełnia naczynia krwionośne → limfa - bierze udział w procesach odpornościowych Tkanka łączna właściwa: włóknista → włókna kolagenowe tłuszczowa - komórki wypełnione tłuszczem: → tkanka tłuszczowa żółta - magazynowanie substancji, amortyzacja i termoizolacja → tkanka tłuszczowa brunatna - termoregulacja komórki włókna kolagenowe krople tłuszczu Tkanka włóknista budująca ścięgna (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). Tkanka łączna podporowa: chrzęstna → włókna białkowe (kolagenowe i sprężyste) → komórki w jamkach chrzęstnych kostna → dużo soli mineralnych → włókna kolagenowe jamka chrzęstna substancja międzykomórkowa komórka chrzęstna Tkanka tłuszczowa żółta budująca tkankę podskórną (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). Budowa tkanki chrzęstnej (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). komórki substancja międzykomórkowa kostne Tkanka kostna (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). Tkanka łączna płynna: krew → składa się z krwinek (czerwonych i białych) oraz płytek krwi (trombocytów) limfa → zawiera dużo limfocytów Funkcje tkanki łącznej płynnej: krew → transport hormonów, substancji pokarmowych oraz tlenu → odprowadzanie końcowych produktów przemiany materii → regulacja poziomu wody, elektrolitów i temperatury → udział w procesach odpornościowych limfa → transport tłuszczów → udział w procesach odpornościowych
Biologia /
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Łucja Wójcik
24 Followers
Notatka z działu 1 do klasy 2 - zakres podstawowy
37
662
Hierarchiczna budowa organizmu człowieka
Notatka dotyczy tematu Hierarchiczna budowa organizmu człowieka
97
867
tkanki
notatka z tkanek
5
37
organizm człowieka jako funkcjonalna całość
temat-notatka
25
640
rodzaje tkanek
biologia klasa pierwsza tkanki
17
268
Budowa i funkcje skóry
Notatka zawiera poszczególny opis warstw skóry oraz związek budowy z funkcją
69
967
Tkanka Mięśniowa
rodzaje tkanki miesniowej
1. Organizm człowieka jako funkcjonalna całość 1.1. Hierarchiczna budowa organizmu człowieka Budowa organizmu: komórki → tkanki → narządy → układy narządów → organizm Poziomy organizacji budowy naszego ciała: 1. Komórka - podstawowa jednostka budulcowa i funkcjonalna organizmu 2. Tkanka - zespół komórek o podobnej budowie i wspólnym pochodzeniu pełniący określone funkcje 3. Narząd - zespół tkanek wyspecjalizowanych w pełnieniu określonych funkcji 4. Układ narządów - zespół narządów współdziałających przy wykonywaniu danej czynności 5. Organizm - współdziałające układy narządów, tworzące funkcjonalną całość Układy narządów człowieka: Układ mięśniowy → czynna część układu ruchu → umożliwia poruszanie się Układ szkieletowy → bierna część układu ruchu → utrzymuje ciężar ciała → nadaje ciału kształt → chroni narządy wewnętrzne → magazynuje sole mineralne Układ oddechowy → zapewnia wymianę gazową - dostarcza tlen i usuwa z organizmu dwutlenek węgla Układ pokarmowy → umożliwia pobieranie, trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych → umożliwia usuwanie niestrawionych resztek pokarmu Układ krwionośny → odpowiada za transport różnych substancji np. składników pokarmowych i gazów oddechowych Układ limfatyczny → bierze udział w reakcjach obronnych organizmu → transportuje niektóre substancje np. tłuszcze Układ nerwowy → umożliwia reagowanie na bodźce odbierane ze środowiska → koordynuje pracę narządów wewnętrznych Układ hormonalny → bierze udział w regulowaniu procesów życiowych za pomocą hormonów Układ moczowy → zapewnia wydalanie niektórych produktów metabolizmu np. mocznika Układ rozrodczy → umożliwia rozmnażanie się → wytwarza komórki płciowe Skóra → chroni wnętrze ciała przed infekcjami i urazami mechanicznymi → pośredniczy w odbieraniu bodźców ze środowiska zewnętrznego → bierze udział w termoregulacji Homeostaza - zdolność organizmu do utrzymywania względnie stałych warunków środowiska...
Pobierz aplikację
Knowunity
Dziel się wiedzą
wewnętrznego Za utrzymanie równowagi wewnętrznej organizmu odpowiadają tzw. mechanizmy homeostatyczne Przykłady parametrów utrzymywanych w organizmie na względnie stałym poziomie: temperatura ciała (35,5-37°C) stężenie glukozy we krwi (70-140 mg/ml krwi) pH krwi (7,35-7,45) ciśnienie krwi (120/80 mm Hg) uwodnienie organizmu i stężenie soli mineralnych stężenie tlenu i dwutlenku węgla we krwi 1.2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa Rodzaje tkanek: Tkanka nerwowa → mózg → rdzeń kręgowy → nerwy Tkanka nabłonkowa → pęcherzyki płucne → naskórek → nabłonek wyścielający jelito Tkanka mięśniowa → serce → mięśnie gładkie przewodu pokarmowego → mięśnie szkieletowe Tkanka łączna → krew → tkanka tłuszczowa → kość → ścięgno Rodzaje tkanek nabłonkowych Rodzaj tkanki Rysunek tkanki Budowa Funkcje tkanki tkanki Nabłonek jednowarstwowy płaski Nabłonek jednowarstwowy sześcienny Nabłonek jednowarstwowy walcowaty błona podstawna jądro komórkowe Płaskie komórki tworzące cienką warstwę Komórki w kształcie sześcianu Wysokie komórki w kształcie walca, niektóre mają wypustki Umożliwia transport różnych substancji np. tlenu i dwutlenku węgla Wydziela i wchłania substancje, wyściela przewody wyprowadzające różnych gruczołów Wchłania i wydziela substancje Występowanie tkanki Pęcherzyki płucne oraz włosowate naczynia krwionośne Przewody wyprowadzające gruczołów np. ślinianek, kanaliki nerkowe Żołądek, jelito cienkie Nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy Nabłonek wielowarstwowy płaski 14574674674-176 Wysokie i niskie komórki, których układ daje wrażenie wielu warstw Rodzaje tkanki mięśniowej: Wiele warstw komórek, które są coraz cieńsze Wyściela dużą część dróg oddechowych Ochrona Drogi oddechowe Powierzchnia ciała Tkanka mięśniowa - komórki mięśniowe + włókna mięśniowe = Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa buduje mięśnie szkieletowe → włókna mięśniowe są długie i cylindryczne, a jądra znajdują się na ich obrzeżach → na preparatach mikroskopijnych jest widoczne poprzeczne prążkowanie włókna → skurcze są prawie zawsze zależne od woli Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca → buduje serce → komórki mięśniowe są widlasto rozgałęzione i połączone wstawkami w przestrzenną sieć → mają 1 lub 2 jądra położone centralnie → na preparatach mikroskopijnych jest widoczne poprzeczne prążkowanie → skurcze są szybkie i niezależne od woli Tkanka mięśniowa gładka → buduje ściany narządów wewnętrznych np. jelit → komórki mięśniowe są wydłużone i zwężone na końcach → mają 1, centralnie położone jądro → brak prążkowania → skurcze są powolne, długotrwałe i niezależne od woli Tkanka nerwowa = neurony + komórki glejowe Tkanka nerwowa: neurony → są zdolne do przewodzenia impulsów nerwowych → odbierają bodźce ze środowiska zewnętrznego i wewnętrznego kontrolują i koordynują pracę narządów - przekazują informacje komórki glejowe → dostarczają neuronom substancji odżywczych → tworzą osłonki mielinowe wokół aksonów Budowa neuronu: jądro komórkowe dwa rodzaje wypustek: dendryty - liczne rozgałęziające się wypustki → akson - pojedyncza, długa i rozgałęziona na końcu wypustka, zazwyczaj zakończona osłonką mielinową dendryty jądro komórkowe ciało komórki nerwowej akson rozgałęzione zakończenie aksonu 1.3. Tkanka łączna Neurony - zdjęcie mikroskopowe. Tkanka łączna = komórki + substancja międzykomórkowa Rodzaje tkanek łącznych: właściwa → włóknista - tworzy ścięgna, występuje w skórze → tłuszczowa - tworzy tkankę podskórną podporowa → kostna - buduje kości → chrzestna - pokrywa nasady kości płynna → krew - wypełnia naczynia krwionośne → limfa - bierze udział w procesach odpornościowych Tkanka łączna właściwa: włóknista → włókna kolagenowe tłuszczowa - komórki wypełnione tłuszczem: → tkanka tłuszczowa żółta - magazynowanie substancji, amortyzacja i termoizolacja → tkanka tłuszczowa brunatna - termoregulacja komórki włókna kolagenowe krople tłuszczu Tkanka włóknista budująca ścięgna (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). Tkanka łączna podporowa: chrzęstna → włókna białkowe (kolagenowe i sprężyste) → komórki w jamkach chrzęstnych kostna → dużo soli mineralnych → włókna kolagenowe jamka chrzęstna substancja międzykomórkowa komórka chrzęstna Tkanka tłuszczowa żółta budująca tkankę podskórną (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). Budowa tkanki chrzęstnej (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). komórki substancja międzykomórkowa kostne Tkanka kostna (rysunek i zdjęcie mikroskopowe). Tkanka łączna płynna: krew → składa się z krwinek (czerwonych i białych) oraz płytek krwi (trombocytów) limfa → zawiera dużo limfocytów Funkcje tkanki łącznej płynnej: krew → transport hormonów, substancji pokarmowych oraz tlenu → odprowadzanie końcowych produktów przemiany materii → regulacja poziomu wody, elektrolitów i temperatury → udział w procesach odpornościowych limfa → transport tłuszczów → udział w procesach odpornościowych