Mózgowie i podział układu nerwowego
Układ nerwowy można podzielić z uwagi na rozwój zarodkowy człowieka na: kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie wtórne i rdzeń przedłużony. Klinicznie wyróżniamy mózg (kresomózgowie i międzymózgowie), pień mózgu (śródmózgowie, most i rdzeń przedłużony) oraz móżdżek.
Kresomózgowie to największa struktura mózgowia składająca się z dwóch półkul połączonych ciałem modzelowatym. Półkula prawa odpowiada za orientację przestrzenną i zdolności artystyczne, kontrolując lewą stronę ciała. Lewa półkula zajmuje się mową i pismem, kontrolując prawą stronę ciała. Obie półkule nieustannie komunikują się ze sobą.
W budowie kresomózgowia wyróżniamy istotę szarą (tworzy korę mózgu i jądra podkorowe, zbudowana z perykarionów) oraz istotę białą (tworzy drogi nerwowe, zbudowana z aksonów). Kora mózgowa jest silnie pofałdowana, co zwiększa jej powierzchnię. W każdej półkuli wyróżniamy płaty: czołowy (kontrola mięśni, ośrodki mowy, analiza emocji), ciemieniowy (informacje dotykowe), skroniowy (wrażenia słuchowe) i potyliczny (ośrodki wzroku).
Ciekawostka! Choć mózg waży tylko około 2% masy ciała, zużywa aż 20% tlenu dostarczanego do organizmu. Rozwój mózgu płodu jest najbardziej intensywny w drugim trymestrze ciąży, ale mózg dziecka rozwija się intensywnie jeszcze przez kilka lat po urodzeniu.
Funkcjonalnie korę mózgu dzielimy na korę ruchową (kontrola mięśni szkieletowych), korę czuciową (odbiór bodźców), korę wzrokową, słuchową oraz kojarzeniową (pamięć, koncentracja, myślenie). Ważną rolę pełni też układ limbiczny obejmujący starsze ewolucyjnie obszary kory, w tym hipokamp (pamięć długotrwała, popęd płciowy) i ciało migdałowate (emocje i zachowania).