Replikacja DNA - podstawy procesu
Replikacja DNA to kluczowy proces anaboliczny, który zachodzi w fazie S cyklu komórkowego. Polega na powielaniu całej ilości DNA w komórce, tak żeby podczas podziału każda komórka potomna otrzymała kompletny zestaw genów.
Proces ten przebiega od 5' do 3' i składa się z trzech głównych etapów: inicjacji, elongacji i terminacji. Co ciekawe, synteza obu nici nie może odbywać się jednocześnie - jedna nić (nić wiodąca) jest syntetyzowana ciągle, a druga (nić opóźniona) w przeciwnym kierunku do przesuwania się widełek replikacyjnych.
Kluczowe enzymy to polimeraza DNA (dołącza nukleotydy do końca 3'), helikaza (rozplata podwójną helisę), prymaza (tworzy startery RNA) i ligaza (łączy fragmenty DNA w jeden łańcuch).
Zapamiętaj: Polimerazy DNA nie mogą rozpocząć syntezy od zera - potrzebują starterów RNA, które dostarcza prymaza!