Kwiaty i rozmnażanie roślin okrytonasiennych

Jak rozmnażają się rośliny okrytonasienne to kluczowe zagadnienie w biologii roślin. Proces ten charakteryzuje się podwójnym zapłodnieniem, które prowadzi do powstania diploidalnej zygoty $2n$ i triploidalnego bielma $3n$.

Definicja: Podwójne zapłodnienie to proces, w którym jedna komórka plemnikowa łączy się z komórką jajową, tworząc zygotę, a druga z jądrem wtórnym woreczka zalążkowego, tworząc bielmo.

Budowa kwiatu okrytonasiennych jest zróżnicowana. Większość gatunków posiada kwiaty obupłciowe, zawierające zarówno pręciki, jak i słupki. Niektóre rośliny mają kwiaty jednopłciowe: męskie $z pręcikami$ lub żeńskie $ze słupkami$.

Przykład: Kwiaty obupłciowe przykłady to m.in. tulipany, róże czy lilie.

Budowa pręcika i słupka jest kluczowa dla procesu rozmnażania. Pręcik składa się z nitki i pylnika, natomiast słupek z zalążni, szyjki i znamienia.

Vocabulary: Kwiatostan to skupisko kwiatów na wspólnej osi, np. baldach prosty, baldach złożony, główka, grono czy koszyczek.

Sposoby zapylania roślin okrytonasiennych obejmują zarówno samozapylenie, jak i zapylenie krzyżowe, które może być realizowane przez wiatr lub zwierzęta.

Cykl rozwojowy roślin okrytonasiennych

Rozwój makrospory i gametofitu żeńskiego oraz rozwój mikrospory i gametofitu męskiego to kluczowe etapy w cyklu rozwojowym roślin okrytonasiennych. Proces ten można prześledzić na przykładzie cyklu rozwojowego wiśni.

Highlight: Na schemacie przedstawiono rozwój gametofitu żeńskiego i męskiego, od komórek macierzystych przez mejozę do powstania dojrzałych gametofitów.

Gametofit żeński okrytonasiennych rozwija się w zalążku, przechodząc przez etapy mejozy i mitozy, aż do utworzenia woreczka zalążkowego.

Vocabulary: Woreczek zalążkowy to dojrzały gametofit żeński zawierający komórkę jajową i inne komórki charakterystyczne dla okrytonasiennych.

Przemiana pokoleń u roślin okrytonasiennych obejmuje etapy od zapylenia, przez zapłodnienie, do powstania nasion i młodego sporofitu.

Example: W cyklu rozwojowym wiśni, po zapyleniu i zapłodnieniu, zalążek przekształca się w nasienie, a zalążnia rozrasta się w ścianę owocu - owocnię.

Sposoby zapylania i rozmnażanie roślin okrytonasiennych

Sposoby zapylania roślin okrytonasiennych można podzielić na dwie główne kategorie: wiatropylne i zapylane przez zwierzęta. Każda z tych strategii wiąże się z charakterystycznymi cechami kwiatów.

Highlight: Rośliny wiatropylne mają długie i wiotkie pręciki, duże znamiona słupków oraz lekki i sypki pyłek produkowany w dużych ilościach.

Example: Rośliny zapylane przez zwierzęta mają duże, barwne i pachnące kwiaty, produkują nektar i mają lepki, ciężki pyłek.

Rozmnażanie roślin okrytonasiennych klasa 5 obejmuje zagadnienia samozapylenia i zapylenia krzyżowego. Samozapylenie może być ograniczone przez różne mechanizmy, takie jak przedsłupność czy przedprętność.

Vocabulary: Heterostylia to zjawisko występowania kwiatów o różnej długości słupków i pręcików, co sprzyja zapyleniu krzyżowemu.

Opisuje sposób powstawania gametofitów roślin nasiennych, który obejmuje procesy mejozy i mitozy, prowadzące do powstania ziaren pyłku $gametofit męski$ i woreczka zalążkowego $gametofit żeński$.

Definition: Zapylenie krzyżowe to przeniesienie pyłku z pręcików jednego kwiatu na znamię słupka innego kwiatu tego samego gatunku.

Formy życiowe roślin okrytonasiennych

Rozwój gametofitu żeńskiego u okrytonasiennych rozpoczyna się od różnicowania się roślin na formy wieloletnie i jednoroczne. Wśród roślin wieloletnich wyróżniamy drzewa, krzewy, krzewinki i byliny. Rośliny dwuletnie i jednoroczne mają krótszy cykl życiowy.

Definicja: Drzewa to rośliny o grubej łodydze zwanej pniem, która rozgałęzia się wysoko nad ziemią.

Przykład: Krzewy mają krótką łodygę, która rozgałęzia się nisko nad ziemią.

Cykl rozwojowy roślin okrytonasiennych w punktach obejmuje rozwój organów wegetatywnych $korzeni, łodyg i liści$ oraz organów generatywnych $kwiatów$. U roślin jednorocznych cały cykl zamyka się w jednym sezonie wegetacyjnym.

Highlight: Najbardziej charakterystycznym organem okrytonasiennych jest kwiat, który u większości gatunków jest obupłciowy.

Sporofit stanowi dominujące pokolenie w cyklu rozwojowym okrytonasiennych, składając się z organów wegetatywnych i generatywnych.