Skład chemiczny organizmów
Organizmy zbudowane są z pierwiastków chemicznych, które łączą się w związki chemiczne. W ciele człowieka dominuje woda (65%), następnie białka (18%), lipidy (10%), sole mineralne (4%) oraz kwasy nukleinowe i węglowodany (razem około 3%). Ta kompozycja tworzy podstawę naszego życia.
Związki chemiczne dzielimy na organiczne (białka, lipidy, węglowodany i kwasy nukleinowe) oraz nieorganiczne (woda i sole mineralne). Te substancje nie występują chaotycznie - organizmy mają strukturę hierarchiczną. Pierwiastki łączą się w związki chemiczne, te tworzą komórki, komórki budują tkanki, z tkanek powstają narządy, a narządy tworzą układy, które razem funkcjonują jako organizm.
Makroelementy to pierwiastki występujące w dużych ilościach (powyżej 0,01% suchej masy). Najważniejsze z nich to pierwiastki biogenne: węgiel, wodór, tlen, azot, fosfor i siarka. Pełnią one kluczowe funkcje - tlen jest niezbędny do oddychania, węgiel buduje związki organiczne, a azot jest składnikiem białek. Pozostałe makroelementy (wapń, magnez, potas, sód, chlor) odpowiadają za pracę mięśni, nerwów czy budowę kości.
Mikroelementy występują w mniejszych ilościach, ale są równie ważne. Żelazo jest składnikiem hemoglobiny transportującej tlen, miedź uczestniczy w uzyskiwaniu energii, jod buduje hormony tarczycy, a fluor wzmacnia szkliwo zębów.
💡 Warto wiedzieć! Choć mikroelementy stanowią mniej niż 0,01% masy ciała, ich niedobór może powodować poważne problemy zdrowotne. Na przykład bez odpowiedniej ilości żelaza Twoje komórki nie otrzymają wystarczającej ilości tlenu!