Nabłonki wielowarstwowe i funkcje tkanki nabłonkowej

Tkanka nabłonkowa obejmuje również nabłonki wielowarstwowe, które pełnią głównie funkcje ochronne. Ponadto, tkanka nabłonkowa pełni różnorodne role w organizmie, od ochrony po transport i wydzielanie.

Nabłonek wielowarstwowy płaski

• Zbudowany z wielu warstw komórek
• Komórki spłaszczają się w miarę oddalania od błony podstawnej
• Występuje w dwóch głównych formach:
  1. Nabłonek rogowaciejący - pokrywa ciało większości kręgowców
  2. Nabłonek nierogowaciejący - występuje m.in. w przełyku, pochwie i pęcherzu moczowym

Highlight: Nabłonek rogowaciejący zawiera keratynę, białko ochronne, które ulega ciągłemu złuszczaniu.

Rodzaje tkanek nabłonkowych ze względu na funkcje

1. Nabłonki ochronne

   • Okrywają ciało zwierząt
   • Chronią przed utratą wody, urazami i drobnoustrojami
   • Mogą być wyposażone w rzęski (nabłonki rzęskowe lub migawkowe)

2. Nabłonki transportujące

   • Umożliwiają przenikanie substancji przez nabłonek
   • Uczestniczą w transporcie gazów oddechowych i wchłanianiu składników pokarmowych

3. Nabłonek wydzielniczy

   • Tworzy gruczoły wydzielające różne substancje (np. śluz)
   • Dzieli się na gruczoły jednokomórkowe i wielokomórkowe

Example: Gruczoły wydzielania zewnętrznego uwalniają wydzielinę na powierzchnię ciała lub do narządów wewnętrznych.

Połączenia międzykomórkowe w nabłonkach

Komórki nabłonka są ze sobą ściśle połączone za pomocą różnych struktur:

1. Połączenia ścisłe (tight junctions)
2. Desmosomy
3. Półdesmosomy
4. Połączenia szczelinowe

Vocabulary: Desmosomy - struktury łączące sąsiadujące komórki, zapewniające integralność tkanki nabłonkowej.

Tkanka nabłonkowa stanowi niezwykle ważny element organizmu, pełniąc funkcje ochronne, transportujące i wydzielnicze. Jej różnorodność strukturalna i funkcjonalna sprawia, że jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania wielu układów i narządów.