Merystemy wtórne i ich funkcje
Merystemy wtórne to specjalne tkanki twórcze, które powstają z tkanek stałych w późniejszych etapach rozwoju rośliny. Odgrywają one kluczową rolę w wtórnym wzroście roślin, szczególnie w przyroście na grubość.
Główne typy merystemów wtórnych to:
-
Merystemy boczne: a) Miazga (kambium):
- Wytwarza nowe komórki tkanki przewodzącej
- Powoduje wtórny przyrost łodyg i korzeni na grubość
b) Miazga korkotwórcza (felogen):
- Wytwarza elementy korkowicy, czyli wtórnej tkanki okrywającej
-
Tkanka przyranna (kalus):
- Występuje w miejscu uszkodzenia rośliny
- Uczestniczy w zasklepieniu uszkodzonych komórek
-
Tkanka zarodnikowa:
- Występuje w zarodniach
- Uczestniczy w wytwarzaniu zarodników
Example: Przykładem działania kambium jest tworzenie słojów w pniach drzew, które są widoczne na przekroju poprzecznym.
Lokalizacja i funkcje poszczególnych merystemów:
-
Stożek wzrostu łodygi:
- Zwykle osłonięty zawiązkami liści, tworząc pąk wierzchołkowy
- Odpowiedzialny za wzrost łodygi na długość i w niewielkim stopniu na grubość
-
Kambium i felogen:
- Merystemy boczne występujące na obwodzie łodygi i korzenia
- Kambium powoduje wtórny przyrost obu organów na grubość
- Felogen wytwarza składniki wtórnej tkanki okrywającej (korkowicy)
-
Stożek wzrostu korzenia:
- Okryty ochronną czapeczką zbudowaną z tkanki miękiszowej
- Umożliwia wzrost korzenia na długość i w niewielkim stopniu na grubość
Vocabulary: Czapeczka to ochronna struktura okrywająca stożek wzrostu korzenia, zbudowana z tkanki miękiszowej.
Highlight: Merystemy wtórne są kluczowe dla wtórnego wzrostu roślin, szczególnie drzew i krzewów, umożliwiając im osiąganie znacznych rozmiarów i długowieczność.
Zrozumienie funkcji i lokalizacji różnych typów merystemów jest kluczowe dla zrozumienia procesów wzrostu i rozwoju roślin. Tkanki merystematyczne, zarówno pierwotne, jak i wtórne, stanowią podstawę dla złożonej struktury roślin i ich zdolności do adaptacji do różnych warunków środowiskowych.
