Nefron i proces powstawania moczu

Nefron jest podstawową jednostką strukturalną i funkcjonalną nerki. Budowa nefronu obejmuje:

• Ciałko nerkowe z kłębuszkiem nerkowym
• Kanalik nerkowy

Proces powstawania moczu przebiega w trzech etapach:

1. Filtracja - zachodzi w ciałkach nerkowych, gdzie powstaje mocz pierwotny zawierający wodę, jony soli mineralnych, aminokwasy i witaminy.

Example: Ciśnienie krwi w kłębuszku nerkowym jest wysokie, co umożliwia filtrację. Dziennie produkowane jest około 180 litrów moczu pierwotnego.

2. Resorpcja - wchłanianie zwrotne potrzebnych związków do naczyń krwionośnych, głównie wody (99% moczu pierwotnego), soli mineralnych, glukozy, witamin i aminokwasów.

3. Sekrecja - wydzielanie różnych substancji do wnętrza kanalika, takich jak jony wodoru, jony potasu, hormony sterydowe i niektóre leki.

Highlight: W procesie resorpcji krew jest wielokrotnie filtrowana przez nerki, co zapewnia dokładne oczyszczenie organizmu.

Końcowym efektem tych procesów jest mocz ostateczny, który zostaje zagęszczony i zmieniony w stosunku do moczu pierwotnego.

Wydalanie moczu i regulacja hormonalna

Proces wydalania moczu przebiega następująco:

1. Mocz z kanalików zbiorczych przepływa do miedniczek nerkowych.
2. Z miedniczek nerkowych mocz trafia do moczowodów.
3. Moczowody transportują mocz do pęcherza moczowego.
4. Opróżnianie pęcherza jest kontrolowane przez ośrodek wydalania w rdzeniu kręgowym.

Highlight: Skurcze pęcherza moczowego są kluczowe dla procesu oddawania moczu.

Ilość i stężenie moczu podlegają regulacji hormonalnej i zależą od stopnia uwodnienia organizmu. Najważniejszym hormonem w tym procesie jest hormon antydiuretyczny (ADH), który zwiększa wchłanianie zwrotne wody w kanalikach nerkowych.

Vocabulary: Hormon antydiuretyczny (ADH) - hormon produkowany przez przysadkę mózgową, regulujący gospodarkę wodną organizmu.

Nerki produkują również ważny hormon - erytropoetynę, która pobudza produkcję erytrocytów w szpiku kostnym, szczególnie w warunkach niedotlenienia.

Example: Erytropoetyna jest czasami nielegalnie stosowana przez sportowców w celu zwiększenia wydolności organizmu.

Choroby układu moczowego i choroby układu wydalniczego mogą zaburzać te procesy, prowadząc do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dlatego regularne badania i dbałość o prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego są niezwykle istotne dla ogólnego stanu zdrowia.

Strona 6: Funkcje endokrynne nerek

Nerki pełnią również istotną funkcję endokrynną, produkując hormony wpływające na różne procesy fizjologiczne.

Definition: Erytropoetyna to hormon produkowany przez nerki, stymulujący produkcję czerwonych krwinek.

Highlight: Produkcja erytropoetyny zwiększa się w warunkach niedotlenienia.

Example: Erytropoetyna jest wykorzystywana w medycynie sportowej, choć jej stosowanie jest zabronione jako doping.