Budowa hemoglobiny i czynniki wpływające na transport
Hemoglobina składa się z czterech jednostek białkowych, każda z hemem zawierającym jon żelaza (Fe²⁺). To żelazo pozwala wiązać tlen - proces nazywamy utlenowaniem, bo wartościowość żelaza się nie zmienia.
Na wiązanie tlenu przez hemoglobinę wpływają trzy kluczowe czynniki. pH krwi - wyższe pH ułatwia wiązanie tlenu, niższe (zakwaszenie) przyspiesza jego uwalnianie. Temperatura - w chłodniejszych płucach hemoglobina chętniej wiąże tlen, w cieplejszych tkankach łatwiej go oddaje.
Ten system jest genialnie dopasowany do potrzeb organizmu. W tkankach, gdzie panuje wyższa temperatura i niższe pH (przez aktywność metaboliczną), hemoglobina łatwiej oddaje tlen tam, gdzie jest najbardziej potrzebny.
Genius natury: System jest samoregulujący - im bardziej aktywna tkanka, tym łatwiej otrzymuje tlen!