Wiroidy i priony - swoiste czynniki infekcyjne
Wiroidy i priony to wyjątkowe czynniki infekcyjne o niezwykle prostej budowie. Wiroidy składają się z pojedynczej cząsteczki RNA, zawierającej od 246 do 600 nukleotydów, podczas gdy priony zbudowane są wyłącznie z białka. Wiroidy są pasożytami roślin i posiadają fragmenty dwuniciowego RNA, które powstają przez łączenie się komplementarnych nukleotydów jednej nici. Nie kodują one białek, a ich replikacja zależy od enzymów komórkowych rośliny gospodarza.
Definicja: Wiroidy to pasożyty roślin zbudowane z pojedynczej cząsteczki RNA, które nie kodują białek i wykorzystują enzymy gospodarza do replikacji.
Priony natomiast są zbudowane wyłącznie z białka. PrPSc to chorobotwórcza forma białka PrP, kodowanego przez gen PRNP. Prawidłowa forma białka PrP może przekształcać się w patogenną formę PrPSc, która ma strukturę β-harmonijki w przeciwieństwie do α-helisy normalnego białka PrP.
Highlight: Zmiana jednego białka prionowego przyspiesza przemianę kolejnych, co prowadzi do kaskadowego efektu w organizmie.
Choroby wywoływane przez białka prionowe obejmują gąbczastą encefalopatię bydła chorobaszalonychkroˊw, chorobę Creutzfeldta-Jakoba u ludzi przenoszonądrogąpokarmowąiobjawiającąsiępodobniedochorobyAlzheimera, "śmiejącą się śmierć" oraz nieuleczalną rodzinną bezsenność. Wszystkie te schorzenia prowadzą ostatecznie do śmierci pacjenta.