Wiroidy i priony - nietypowe czynniki infekcyjne
Wiroidy i priony to szczególne czynniki chorobotwórcze, różniące się od typowych patogenów. Wiroidy są jednoniciowymi strukturami RNA pozbawionymi kapsydu, które infekują rośliny. Przykładem choroby wywoływanej przez wiroidy jest Cadang-Cadang, która zniszczyła ponad 30 milionów palm kokosowych na Filipinach.
Definicja: Wiroidy to jednoniciowe czynniki infekcyjne zbudowane z RNA, pozbawione kapsydu.
Priony z kolei to patologiczne białka, które zmieniają konfigurację przestrzenną innych białek. Są one odporne na działanie proteaz i odkładają się w mózgu w postaci płytek.
Highlight: Priony powodują choroby neurodegeneracyjne, takie jak choroba Creutzfeldta-Jakoba.
Choroba Creutzfeldta-Jakoba (CJD) to przykład choroby prionowej u ludzi, charakteryzująca się gąbczastą degeneracją mózgu. Inna choroba prionowa, kuru, występowała u plemion kanibali w Nowej Gwinei.
Zadanie maturalne dotyczące etapów infekcji wirusowej wymaga uporządkowania następujących kroków:
- Rozpoznawanie receptorów na powierzchni komórki
- Wnikanie wirionu do wnętrza komórki i rozpad kapsydu
- Replikacja materiału genetycznego wirusa
- Łączenie białek wirusowych z materiałem genetycznym
- Uwalnianie nowych wirionów
Example: Prawidłowa kolejność etapów infekcji wirusowej: 1, 2, 3, 4, 5.