Przedmioty
Kariera
Język polski
Biologia
Chemia
Historia
Geografia
Systematyka związków nieorganicznych
Stechiometria
Węglowodory
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Pochodne węglowodorów
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Świat substancji
Gazy i ich mieszaniny
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Kwasy
Sole
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Łączenie się atomów
Pokaż wszystkie tematy
59
0
Julia Tumińska
4.09.2022
Biologia
Wirusy
1663
•
4 wrz 2022
•
Julia Tumińska
@juliatumiska
Cykle infekcyjne wirusówto złożone procesy, podczas których wirusy atakują... Pokaż więcej
Choroby wirusowe dotykają nie tylko ludzi i zwierzęta, ale także rośliny. Wśród najczęstszych chorób wirusowych roślin wymienia się smugowatość ziemniaka, mozaikę tytoniu czy żółtaczkę buraka. Objawy tych chorób obejmują plamy na liściach, zahamowanie wzrostu czy deformacje.
Example: Mozaika tytoniu objawia się plamami na liściach i zahamowaniem wzrostu rośliny.
Wirusy onkogenne to szczególna grupa wirusów, które mogą przyczyniać się do powstawania nowotworów. Przykładami są wirus opryszczki (mięsak Kaposiego), wirus brodawczaka ludzkiego (rak szyjki macicy) czy wirus Epsteina-Barr (rak jamy nosowo-gardłowej).
Highlight: Wirusy onkogenne mogą aktywować geny stymulujące podziały komórkowe lub usuwać naturalne mechanizmy hamujące te podziały.
Wiroidy i priony to inne formy czynników zakaźnych. Wiroidy zbudowane są tylko z RNA, podczas gdy priony to nieprawidłowo sfałdowane białka, wywołujące choroby układu nerwowego.
Vocabulary: Priony - białkowe czynniki zakaźne wywołujące choroby neurodegeneracyjne.
Cykl infekcyjny wirusa to sekwencja zdarzeń prowadzących do namnożenia się wirusa w komórce gospodarza. Wyróżniamy dwa główne typy cykli: cykl lityczny i cykl lizogeniczny.
Cykl lityczny obejmuje następujące etapy:
Definition: Liza - rozpad komórki prowadzący do uwolnienia wirusów potomnych.
Cykl lizogeniczny różni się od litycznego tym, że genom fagowy integruje się z genomem komórki gospodarza, tworząc profaga. W tym stanie wirus może pozostawać przez wiele pokoleń komórek, aż do momentu aktywacji i przejścia w cykl lityczny.
Highlight: W cyklu lizogenicznym genom wirusa jest przekazywany do komórek potomnych wraz z genomem gospodarza.
Cykl infekcyjny wirusa DNA i cykl infekcyjny wirusa RNA różnią się w szczegółach, ale ogólny schemat jest podobny:
Vocabulary: Adsorpcja - przyłączenie się wirusa do powierzchni komórki.
W przypadku wirusa RNA, kluczowym etapem jest odwrotna transkrypcja, gdzie RNA wirusowe jest przepisywane na DNA przez enzym odwrotną transkryptazę. To DNA może następnie zintegrować się z genomem gospodarza.
Example: Wirus HIV jest przykładem retrowirusa wykorzystującego odwrotną transkrypcję.
Replikacja wirusa DNA zachodzi w jądrze komórkowym, podczas gdy replikacja wirusa RNA zwykle odbywa się w cytoplazmie. Ostatnim etapem jest uwolnienie nowych wirusów, co może nastąpić przez pączkowanie (wirus otoczony jest fragmentem błony komórkowej) lub lizę komórki.
Highlight: Cykl infekcyjny wirusa może trwać od kilku godzin do kilku dni, w zależności od typu wirusa i komórki gospodarza.
Cykle infekcyjne wirusów zwierzęcych to kluczowy temat w wirusologii. Wirusy, choć nie są organizmami żywymi, mają ogromny wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt. Ich prosta budowa składa się z materiału genetycznego (DNA lub RNA) otoczonego kapsydem białkowym. Niektóre wirusy posiadają dodatkowo osłonkę lipidową.
Vocabulary: Kapsyd - białkowa osłonka otaczająca materiał genetyczny wirusa.
Wirusy wywołują wiele chorób, takich jak AIDS, grypa, ospa wietrzna czy wirusowe zapalenie wątroby. Drogi zakażenia są różne - od drogi kropelkowej, przez pokarmową, do kontaktu z krwią czy płynami ustrojowymi.
Example: Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową, podczas gdy wirus HIV - przez kontakt z krwią.
Znaczenie wirusów jest ogromne - ograniczają liczebność populacji, powodują straty w hodowlach i uprawach, a przede wszystkim wywołują choroby u ludzi. Bakteriofagi, czyli wirusy atakujące bakterie, mogą być wykorzystywane w terapii fagowej.
Definition: Bakteriofagi - wirusy infekujące i niszczące komórki bakteryjne.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Julia Tumińska
@juliatumiska
Cykle infekcyjne wirusów to złożone procesy, podczas których wirusy atakują komórki gospodarza, replikują się i rozprzestrzeniają. Wirusy, nie będąc organizmami żywymi, wykorzystują mechanizmy komórkowe do namnażania się.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Choroby wirusowe dotykają nie tylko ludzi i zwierzęta, ale także rośliny. Wśród najczęstszych chorób wirusowych roślin wymienia się smugowatość ziemniaka, mozaikę tytoniu czy żółtaczkę buraka. Objawy tych chorób obejmują plamy na liściach, zahamowanie wzrostu czy deformacje.
Example: Mozaika tytoniu objawia się plamami na liściach i zahamowaniem wzrostu rośliny.
Wirusy onkogenne to szczególna grupa wirusów, które mogą przyczyniać się do powstawania nowotworów. Przykładami są wirus opryszczki (mięsak Kaposiego), wirus brodawczaka ludzkiego (rak szyjki macicy) czy wirus Epsteina-Barr (rak jamy nosowo-gardłowej).
Highlight: Wirusy onkogenne mogą aktywować geny stymulujące podziały komórkowe lub usuwać naturalne mechanizmy hamujące te podziały.
Wiroidy i priony to inne formy czynników zakaźnych. Wiroidy zbudowane są tylko z RNA, podczas gdy priony to nieprawidłowo sfałdowane białka, wywołujące choroby układu nerwowego.
Vocabulary: Priony - białkowe czynniki zakaźne wywołujące choroby neurodegeneracyjne.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Cykl infekcyjny wirusa to sekwencja zdarzeń prowadzących do namnożenia się wirusa w komórce gospodarza. Wyróżniamy dwa główne typy cykli: cykl lityczny i cykl lizogeniczny.
Cykl lityczny obejmuje następujące etapy:
Definition: Liza - rozpad komórki prowadzący do uwolnienia wirusów potomnych.
Cykl lizogeniczny różni się od litycznego tym, że genom fagowy integruje się z genomem komórki gospodarza, tworząc profaga. W tym stanie wirus może pozostawać przez wiele pokoleń komórek, aż do momentu aktywacji i przejścia w cykl lityczny.
Highlight: W cyklu lizogenicznym genom wirusa jest przekazywany do komórek potomnych wraz z genomem gospodarza.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Cykl infekcyjny wirusa DNA i cykl infekcyjny wirusa RNA różnią się w szczegółach, ale ogólny schemat jest podobny:
Vocabulary: Adsorpcja - przyłączenie się wirusa do powierzchni komórki.
W przypadku wirusa RNA, kluczowym etapem jest odwrotna transkrypcja, gdzie RNA wirusowe jest przepisywane na DNA przez enzym odwrotną transkryptazę. To DNA może następnie zintegrować się z genomem gospodarza.
Example: Wirus HIV jest przykładem retrowirusa wykorzystującego odwrotną transkrypcję.
Replikacja wirusa DNA zachodzi w jądrze komórkowym, podczas gdy replikacja wirusa RNA zwykle odbywa się w cytoplazmie. Ostatnim etapem jest uwolnienie nowych wirusów, co może nastąpić przez pączkowanie (wirus otoczony jest fragmentem błony komórkowej) lub lizę komórki.
Highlight: Cykl infekcyjny wirusa może trwać od kilku godzin do kilku dni, w zależności od typu wirusa i komórki gospodarza.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Cykle infekcyjne wirusów zwierzęcych to kluczowy temat w wirusologii. Wirusy, choć nie są organizmami żywymi, mają ogromny wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt. Ich prosta budowa składa się z materiału genetycznego (DNA lub RNA) otoczonego kapsydem białkowym. Niektóre wirusy posiadają dodatkowo osłonkę lipidową.
Vocabulary: Kapsyd - białkowa osłonka otaczająca materiał genetyczny wirusa.
Wirusy wywołują wiele chorób, takich jak AIDS, grypa, ospa wietrzna czy wirusowe zapalenie wątroby. Drogi zakażenia są różne - od drogi kropelkowej, przez pokarmową, do kontaktu z krwią czy płynami ustrojowymi.
Example: Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową, podczas gdy wirus HIV - przez kontakt z krwią.
Znaczenie wirusów jest ogromne - ograniczają liczebność populacji, powodują straty w hodowlach i uprawach, a przede wszystkim wywołują choroby u ludzi. Bakteriofagi, czyli wirusy atakujące bakterie, mogą być wykorzystywane w terapii fagowej.
Definition: Bakteriofagi - wirusy infekujące i niszczące komórki bakteryjne.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
