Wrotki - zwierzęta z aparatem rzęskowym

Alternatywny zapis:

filtratorami, ich pokarm to głównie drobne organizmy wodne (bauterie, protisty) lub skorupiaki i detrytus UKŁAD POKARMOWY: Jest drożny - otwarty na obu końcach (zaczyna się otworem gębowym, kończy odbytowym, ma postać przewodu) Nowa porcja pokannu może być pobierana bez strawienia poprzedniej W jego skład wchodzą jama gębowa, otwór gębowy, gardziel, przełyk, żołądek, jelito zakończone odbytem OTWÓR GEBOWY - znajduje się między pierścieniami aparatu, ruchy rzęsek kierują pokarm do otworu, a potem do jamy gę6. i gardzieli GARDZIEL - silnie umięśniona, zaopatrzona w kuty kularne szczęki służące do rozcierania pokarmu PRZEŁYK I ZOŁĄDEK - zachodzi tam chemiczne trawienie pokarmu za pomocą enzymów wydzielanych przez gruczoły trzustkowe Następnie strawione cząsteczki są rozprowadzane za pomocą płynu wypełniającego celomę, a niestrawione resztki przesuwają się jelitem KLOAKA - końcowy odcinek jelita do którego odchodzą przewody układów pokarmowego, rozrodczego i wydalniczego BRAK UKŁADU KRWIONOŚNEGO I POKARMOWEGO Wymiana gazowa całą powierzchnią ciała x powodu małych rozmiarów Składniki odżywcze transportowane przez plyn wypelniający pseudocelome UKŁAD NERWOWY: Wysoki poziom centralizacji, w jego skład wchodzą zwój mózgowy, zwój aparatu rzęskowego (umieszczone w głowie) i zwój nożny, od zwojów odchodzą nerwy Narządy xmysłów najdują się głównie w głowie i są lepiej rozwinięte u form wolnożyjących. Występują foto-, chemo i mechanoveceptory UKŁAD WYDALNICZY: Typu protone frydialnego Złożony z parzystych kanalików bocznych z jednej strony otwierających się do kloaki, a z drugiej strony zakończonych kom. płomykowymi ROZMNAŻANIE SIĘ I ROZWÓJ Rozmnażanie píciowe (zapłodnienie wewnętrzne) lub na drodze partenogenezy Zwierzęta rozdzielnopíciowe, ale w niektórych gatunkach brak samców, tam gdzie samce występują są mniejsi i słabiej rozwinięci od samic Układ rozrodczy żeński - parzyste jajniki i jajowody odchodzące do kloaki Układ rozrodczy męski-jądro i nasieniowód uchodzący na zewnątrz U większości wrotków występuje heterogonia - po sobie następują pokolenie rozmnażające się płciowo i pokolenie rozmnażające się partenogenetycznie Rozmnażanie zależne od warunków środowiska: warunki korzystne (odpow. temp.) - rozmnażanie partenogenetyczne warunki trudne-pojawiają się samce Rozmnażanie płciowe umożliwia przeżycie populacji, bo prowadzi do rekombinacji genetycznej HETEROGONIA U WROTKÓW mitoza jajo 2n mitoza amiktyczna samica (2n) PARTENOGENEZA 5 4 mitoza mitoza zapłodnione jajo spoczynkowe 2n zaplodnienie 2 bodziec środowiskowy miktyczna samica (2n) ROZMNAŻANIE PUCIOWE jajo 1n plemnik mejoza 1n-jajo ZNACZENIE WROTKÓW samiec (tr 3. 1. Amiktyczne (partenogenetyczne) samice na drodze mitozy wytwarzają jaja (2n), z których rozwijają się kolejne pokolenia amiktycznych samic 2 Heterogonia występuje głównie u wrotkow słodkowodnych Bodziec środowiskowy powoduje powstanie mitycznych samic produkujących jaja (1n) na drodze mejozy Z niektórych jaj rozwijają się haploidalne samo wytwarzające plemniki 4. W wyniku zapłodnienia tworą się diploidalne jaja spoczynkowe 5. % jaj o charakterze przetrwalnikowym wykluwają się amiktyczne samice EKOLOGICZNE ZNACZENIE Jeden z podstatowych składników zooplanktonu Sa konsumentami I rędu i same stanowią pożywienie Wrotki pasożytnicze ograniczają liczebność populacji żywicieli ZNACZENIE DLA CZŁOWIEKA Niekiedy wrotki są hodowane jako pokarm dia narybku, lub jadalnych skorupiaków MICHAEL PLEWKA 2012 25