Mechanizm Rynkowy i Podstawy Gospodarki
Mechanizm rynkowy to podstawowy element gospodarki wolnorynkowej, który określa wzajemne zależności między popytem a podażą. W warunkach konkurencji doskonałej, ceny kształtowane są przez rynek, a nie przez pojedynczych sprzedawców, którzy stają się biorcami ceny.
Definicja: Mechanizm rynkowy działa w oparciu o dwa fundamentalne prawa ekonomiczne: prawo popytu i prawo podaży. Prawo popytu mówi, że wraz ze wzrostem ceny maleje wielkość popytu na dany towar lub usługę. Z kolei prawo podaży wskazuje, że wraz ze wzrostem ceny rośnie wielkość podaży.
Kluczowym elementem mechanizmu rynkowego jest wzajemna relacja między dobrami. Wyróżniamy dobra substytucyjne, które mogą się wzajemnie zastępować, oraz dobra komplementarne, które są używane łącznie. Wzrost ceny jednego z substytutów powoduje zwiększenie popytu na drugi substytut, który staje się relatywnie tańszy.
Przykład: Krzywa popytu i podaży ilustruje punkt równowagi rynkowej, gdzie wielkość popytu równa się wielkości podaży. Powyżej tego punktu występuje nadwyżka podaży, a poniżej - nadwyżka popytu. Na przykładzie rynku telewizorów: przy cenie 3000 zł może wystąpić nadwyżka podaży, podczas gdy przy cenie 1500 zł - nadwyżka popytu.