Budżet państwa i interwencjonizm
Budżet państwa to kluczowy element finansów publicznych. Oto jego główne cechy:
- Jest to plan dochodów i wydatków państwa
- Zazwyczaj tworzony jest na okres jednego roku
- Musi być zatwierdzony przez parlament
Highlight: Kto zatwierdza budżet państwa? Parlament (w Polsce: Sejm i Senat).
Dochody budżetu państwa pochodzą głównie z podatków, podczas gdy wydatki budżetu państwa obejmują różne obszary działalności państwa, takie jak edukacja, obrona narodowa czy opieka zdrowotna.
Example: Budżet państwa 2024 w Polsce zakłada zwiększone wydatki na obronność i programy społeczne.
Struktura budżetu państwa może być zrównoważona (dochody równe wydatkom), deficytowa (wydatki przewyższają dochody) lub nadwyżkowa (dochody przewyższają wydatki).
Definition: Deficyt budżetowy - sytuacja, gdy wydatki państwa przewyższają jego dochody.
Interwencjonizm państwowy to zespół działań podejmowanych przez państwo w celu wpływania na procesy gospodarcze.
Example: Interwencjonizm państwowy przykłady obejmują organizowanie robót publicznych w celu ograniczenia bezrobocia czy regulacje mające na celu ochronę zdrowia obywateli.
Highlight: Formy interwencjonizmu państwowego mogą obejmować regulacje prawne, politykę fiskalną i monetarną, programy socjalne i inwestycje publiczne.
Interwencjonizm państwowy w Polsce przejawia się m.in. w programach społecznych, regulacjach rynku pracy czy wsparciu dla określonych sektorów gospodarki.
Vocabulary: Interwencjonizm, inaczej ingerencja państwa w gospodarkę.
Warto zauważyć, że istnieją znaczące różnice między budżetem rodziny a budżetem państwa. Państwo ma szersze możliwości zwiększania dochodów (np. poprzez podatki) i może się zadłużać w większym stopniu niż gospodarstwa domowe.