Wprowadzenie do aminokwasów
Aminokwasy to związki wielofunkcyjne zawierające grupę aminową (-NH₂) i grupę karboksylową (-COOH). α-aminokwasy, w których obie grupy funkcyjne są połączone z tym samym atomem węgla, są szczególnie istotne w biochemii. Wzór ogólny aminokwasów to (H₂N)-R-(COOH), gdzie R oznacza łańcuch boczny charakterystyczny dla danego aminokwasu.
Definicja: Aminokwasy białkowe to związki organiczne wchodzące w skład naturalnych białek, charakteryzujące się obecnością grupy aminowej i karboksylowej związanych z tym samym atomem węgla.
Podział aminokwasów obejmuje:
- Naturalne i syntetyczne
- Białkowe i niebiałkowe
- Endogenne (syntetyzowane przez organizm) i egzogenne (dostarczane z pokarmem)
Highlight: Spośród 20 aminokwasów białkowych, organizm człowieka może samodzielnie syntetyzować tylko 11, pozostałe muszą być dostarczane z pożywieniem.
Występowanie aminokwasów:
- Produkty pochodzenia zwierzęcego (ryby, mięso, owoce morza, jaja) zawierają komplet aminokwasów egzogennych.
- Produkty roślinne bogate w aminokwasy to strączki, orzechy, zboża i nasiona.
Example: Glicyna (Gly) to najprostszy aminokwas o wzorze H₂N-CH₂-COOH.
Nazewnictwo aminokwasów opiera się na ich strukturze chemicznej, np. kwas 2-amino-2-hydroksypropanowy (seryna), kwas 2-amino-3-metylobutanowy (walina).