Promieniowanie jonizujące i jego zastosowania
Promieniowanie jonizujące to rodzaj promieniowania, które powoduje powstawanie jonów w materii, przez którą przechodzi. Może mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla organizmów żywych.
Highlight: Skutki jonizacji w organizmie mogą obejmować śmierć komórki, upośledzenie jej funkcjonowania, uszkodzenie materiału genetycznego czy wypadanie włosów.
Zastosowanie promieniowania jonizującego jest szerokie i obejmuje:
-
Medycynę:
- Leczenie nowotworów (radioterapia)
- Diagnostyka (tomografia, scyntygrafia)
-
Technikę i przemysł:
- Źródło energii elektrycznej (rozpad uranu)
- Aparaty kontrolno-pomiarowe
-
Naukę:
- Datowanie szczątków (węgiel-14)
- Wprowadzanie genów w biologii
-
Życie codzienne:
- Czujniki dymu
- Sterylizacja i pasteryzacja żywności
Vocabulary: Helowce to pierwiastki, których atomy mają maksymalną liczbę elektronów na ostatniej powłoce (2 lub 8).
Przykład: Uproszczony model atomu magnezu (Mg): 1s² 2s² 2p⁶ 3s²
Masa cząsteczkowa związku chemicznego obliczana jest przez zsumowanie mas atomowych wszystkich atomów wchodzących w jego skład.
Highlight: Jony to naładowane elektrycznie atomy lub cząsteczki, które powstają przez oddanie lub przyjęcie elektronów.