Budowa i charakterystyka układu okresowego pierwiastków
Układ okresowy pierwiastków to kluczowe narzędzie w chemii, prezentujące systematyczny układ wszystkich znanych pierwiastków chemicznych. Jego struktura obejmuje 18 grup i 7 okresów, z których ostatni jest niedokończony. Każdy okres rozpoczyna się aktywnym metalem, a kończy gazem szlachetnym, przy czym w połowie okresu pojawiają się niemetale, których aktywność wzrasta do 17 grupy. Nazwy grup wywodzą się od pierwszego pierwiastka w danej grupie.
Highlight: Budowa układu okresowego jest kluczowa dla zrozumienia właściwości i zachowań pierwiastków chemicznych.
Układ okresowy dostarcza również informacji o stanach skupienia pierwiastków. Większość pierwiastków występuje w stanie stałym, z wyjątkiem rtęci i bromu, które są cieczami, oraz wodoru, azotu, tlenu, fluoru, chloru i gazów szlachetnych, które występują w stanie gazowym.
Example: Rtęć (Hg) i brom (Br2) są jedynymi pierwiastkami występującymi w stanie ciekłym w warunkach normalnych.
Pierwiastki w układzie okresowym są podzielone na bloki konfiguracyjne:
- Blok s: obejmuje 1 i 2 grupę oraz hel
- Blok p: grupy 13-18 (bez helu)
- Blok d: grupy 3-12
- Blok f: lantanowce i aktynowce (bez lantanu i aktynu)
Vocabulary: Bloki s p d f odnoszą się do typu orbitalu, na którym znajduje się ostatni elektron w konfiguracji elektronowej pierwiastka.
Układ okresowy pozwala również na identyfikację pierwiastków występujących w cząsteczkach dwuatomowych, takich jak O2, H2, N2, I2, Cl2, Br2, F2.
Definition: Cząsteczki dwuatomowe to molekuły składające się z dwóch atomów tego samego pierwiastka.
